Handhaving van privaatrecht door toezichthouders
Gebonden Nederlands 2017 1e druk 9789013146431Samenvatting
Steeds vaker worden publiekrechtelijke toezichthouders belast met toezicht op onderdelen van het burgerlijk recht. In hoeverre zijn beide rechtsgebieden verenigbaar? En is dat wenselijk in de praktijk? Deze uitgave werpt een blik op fundamentele en toegepaste kwesties.
Vandaag de dag raakt het privaatrecht steeds meer verweven met het takenpakket van publiekrechtelijke toezichthouders. Autoriteiten zoals ACM en AFM passen regels afkomstig uit het privaatrecht toe in telecommunicatierecht, financieel recht en consumentenrecht.
Handhaving van privaatrecht door toezichthouder verkent hoe bestuursrechtelijke toezichthouders dergelijke privaatrechtelijk geaarde regels toepassen. Het belicht knelpunten en problemen die hierbij kunnen optreden. Ook wijst de auteur naar diverse creatieve oplossingen om deze te bestrijden.
De uitgave schijnt een kritisch licht op de handhaving van privaatrecht door publiekrechtelijke toezichthouders. Denk aan kwesties als:
-Lenen regels uit het privaatrecht zich voor bestuursrechtelijke handhaving?
-Sluit de achtergrond en visie van toezichthouders wel aan op die van het civiele recht?
-Is deze vermenging wenselijk met het oog op goede marktwerking en consumentenbescherming?
Kwesties als deze zijn slechts in beperkte mate onderzocht. Dit is de eerste uitgave die een volledige verkenning van het onderwerp biedt. Aan de hand van actuele case studies analyseert het de besluitvorming van toezichthouders.
De uitgave is bestemd voor juristen gespecialiseerd in het toezichtrecht, in het bijzonder die in het telecomrecht, het financieel recht of het consumentenrecht.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Copyright Pagina
1 INLEIDING
1.1 Toezicht in het algemeen belang
1.2 Toezichthouders en privaatrecht
1.3 Publiekrechtelijke handhaving van privaatrechtelijk geaarde regels
1.4 Handhaving van privaatrechtelijk geaarde regels door toezichthouders: een schets van de problematiek
1.5 Vraagstelling en afbakening
1.6 Plan van aanpak
2 ACHTERGROND HANDHAVING VAN PRIVAATRECHT DOOR TOEZICHTHOUDERS
2.1 Inleiding
2.2 Privaatrecht
2.2.1 De rol van privaatrecht
2.2.1.1 Contractvrijheid
2.2.1.2 De iustum pretium-leer
2.2.2 Handhaving van privaatrecht
2.3 Bestuursrecht
2.3.1 De rol van bestuursrecht
2.3.2 Het algemeen belang
2.3.3 Handhaving van bestuursrecht
2.4 Scheidslijn tussen het publiekrecht en het privaatrecht
2.5 Europese Unie en de interne markt
2.6 Toezichthouders
2.6.1 Inleiding
2.6.2 Beperkingen privaatrecht
2.6.2.1 Gebrek aan preventief effect
2.6.2.2 Herstel niet altijd mogelijk
2.6.2.3 Weinig oog voor publiek belang
2.6.2.4 Geen stimulering interne markt
2.6.3 Gronden voor toezicht
2.6.4 Telecommunicatiemarkt
2.6.5 Consumentenbescherming
2.6.6 Financiële markten
2.7 Knelpunten toezichthouders
2.7.1 Inleiding
2.7.2 (On)afhankelijkheid van politiek en marktpartijen
2.7.3 Het legaliteitsbeginsel en open normen
2.7.4 Prioritering door toezichthouders
2.7.5 Discretionaire bevoegdheid toezichthouders
2.8 Conclusie
3 ACM ALS HANDHAVER VAN PRIVAATRECHT IN HET TELECOMMUNICATIERECHT
3.1 Inleiding
3.2 Achtergrond toezicht op de telecommunicatiemarkt
3.2.1 Kenmerken telecommunicatiemarkt
3.2.2 Europese invloeden
3.2.3 Conclusie
3.3 Relevante regelgeving
3.3.1 Europese regelgeving
3.3.1.1 Kaderrichtlijn
3.3.1.2 Specifieke richtlijnen
3.3.2 Telecommunicatiewet
3.3.2.1 Inleiding
3.3.2.2 Markttoegang
3.3.2.3 Aanmerkelijke marktmacht
3.3.2.4 Maatschappelijke belangen
3.3.2.5 Overige onderwerpen
3.4 Functie ACM op de telecommunicatiemarkt
3.4.1 Inleiding
3.4.2 ACM als telecomtoezichthouder
3.4.3 Geschilbeslechtende functie ACM in telecomzaken
3.4.3.1 Inleiding
3.4.3.2 Algemene geschilbeslechtingsregeling van artikel 12.2 Tw
3.4.3.3 Sui generis besluiten
3.4.3.4 Eigenschappen geschilbeslechting
3.5 ACM als handhaver op de telecommunicatiemarkt en het contractenrecht
3.5.1 Inleiding
3.5.2 Precontractuele fase
3.5.2.1 Inleiding
3.5.2.2 Antenne-opstelpunten
3.5.2.3 Interconnectie
3.5.2.4 Informatieplichten
3.5.2.5 Conclusie
3.5.3 Totstandkoming van overeenkomsten
3.5.3.1 Inleiding
3.5.3.2 Contractvrijheid
3.5.3.3 Geen overeenstemming
3.5.3.4 Conclusie
3.5.4 Inhoud van overeenkomsten
3.5.4.1 Inleiding
3.5.4.2 Uitleg van overeenkomsten
3.5.4.3 Conclusie
3.5.5 Einde van overeenkomsten
3.5.5.1 Inleiding
3.5.5.2 Opzegmogelijkheden in de Telecommunicatiewet
3.5.5.3 Conclusie
3.6 Prijsvorming in de Telecommunicatiewet
3.6.1 Inleiding
3.6.2 Redelijke verzoeken antenne-opstelpunten
3.6.3 Aanmerkelijke marktmacht
3.6.4 Vertraagde reciprociteit
3.6.5 Conclusie
3.7 Nakoming en handhaving
3.7.1 Inleiding
3.7.2 Last onder dwangsom of boete
3.7.2.1 Last onder dwangsom of boete als middel tot nakoming?
3.7.2.2 Derde-belanghebbenden
3.7.3 Onverschuldigde betaling
3.7.4 Verrekening
3.7.5 Onrechtmatige daad
3.7.6 Conclusie
3.8 Terugwerkende kracht en nietigheid van geschilbesluiten
3.8.1 Inleiding
3.8.2 Terugwerkende kracht geschilbesluiten
3.8.3 Nietige besluiten ex artikel 3:40 BW
3.8.4 Conclusie
3.9 Conclusie
4 ACM ALS HANDHAVER VAN PRIVAATRECHT IN HET CONSUMENTENRECHT
4.1 Inleiding
4.2 Achtergrond consumentenbescherming
4.2.1 Beginfase consumentenbescherming
4.2.2 Europees consumentenrecht
4.2.3 Consumentenrecht en het beginsel van vrije zelfbeschikking
4.2.4 Conclusie
4.3 Relevante regelgeving
4.3.1 Inleiding
4.3.2 Verordening 2006/2004
4.3.3 Vervolg; Wet handhaving consumentenbescherming
4.3.4 Richtlijn en wet oneerlijke handelspraktijken
4.3.5 Conclusie
4.4 Functie ACM en consumentenbescherming
4.4.1 Inleiding
4.4.2 Van Consumentenautoriteit naar ACM
4.4.3 Taken ACM
4.4.4 Handhavingsbevoegdheden ACM
4.4.5 Spanningsveld taken ACM
4.4.6 Conclusie
4.5 ACM als handhaver van consumentenrecht en contractenrecht
4.5.1 Inleiding
4.5.2 Precontractuele informatieplichten
4.5.2.1 Artikel 3:15d BW
4.5.2.2 Artikel 6:227b BW
4.5.2.3 Artikel 6:227c BW
4.5.2.4 Artikel 6:230m e.v. BW
4.5.2.5 Ongevraagde commerciële communicatie
4.5.2.6 Artikel 23 Luchtvaartverordening
4.5.2.7 Conclusie
4.5.3 Wettelijke regeling oneerlijke handelspraktijken
4.5.3.1 Open normen
4.5.3.2 Oneerlijke handelspraktijken
4.5.3.3 Misleidende handelspraktijken
4.5.3.4 Agressieve handelspraktijken
4.5.3.5 Conclusie
4.6 Conclusie
5 AFM ALS HANDHAVER VAN PRIVAATRECHT IN HET FINANCIËLE RECHT
5.1 Inleiding
5.1.1 Afhankelijkheid van financiële markten
5.1.2 Ontstaan toezicht financiële markten
5.1.3 Privaatrechtelijk geaarde regels in het publiekrecht
5.1.4 Plan van behandeling
5.2 Achtergrond toezicht op financiële markten
5.2.1 Inleiding
5.2.2 Kenmerken financiële markten
5.2.3 Beginfase financieel toezicht
5.2.4 Europees financieel toezicht
5.2.5 Europese toezichthouder
5.2.6 Conclusie
5.3 Relevante Europese regelgeving
5.3.1 Inleiding
5.3.2 Richtlijn Marktmisbruik
5.3.3 Prospectusrichtlijn en prospectusverordening
5.3.4 MiFID en de MiFID Uitvoeringsverordening
5.3.4.1 Informatievoorziening en het ken-uw-cliënt-beginsel
5.3.4.2 Best execution-verplichting
5.3.4.3 Bewaarplicht
5.3.4.4 Inducementregel
5.3.4.5 Afronding
5.3.5 AIFM-Richtlijn
5.4 Relevante Nederlandse wetgeving; Wet op het financieel toezicht
5.4.1 Inleiding
5.4.2 Wet op het financieel toezicht
5.4.2.1 Gedragstoezicht
5.4.2.2 Verhouding tot het civiele recht
5.4.3 Conclusie
5.5 Functie AFM op financiële markten
5.5.1 Inleiding
5.5.2 Financieel toezicht door AFM
5.5.3 Handhavingsbevoegdheden AFM
5.5.3.1 Reparatoire sancties
5.5.3.2 Punitieve sancties
5.5.4 Conclusie
5.6 AFM als handhaver op financiële markten en contractenrecht
5.6.1 Inleiding
5.6.2 Informatieplichten in de precontractuele fase
5.6.2.1 Inleiding; terminologie
5.6.2.2 Informatieplichten in het civiele recht
5.6.2.3 Informatieplichten in de Wft
5.6.2.4 Vervolg informatieplichten in de Wft: besluiten AFM
5.6.2.5 Wisselwerking civielrechtelijke en bestuursrechtelijke informatieplichten
5.6.2.6 Afronding
5.6.3 Bijzondere zorgplicht
5.6.3.1 Inleiding
5.6.3.2 Privaatrechtelijke bijzondere zorgplicht
5.6.3.3 Privaatrechtelijke bijzondere zorgplicht jegens cliënten en potentiële cliënten
5.6.3.4 Dwaling
5.6.3.5 Eigen schuld
5.6.3.6 Zorgplicht jegens derden
5.6.3.7 Zorgplichten in de Wft
5.6.3.8 Vervolg zorgplichten in de Wft: besluiten op grond van artikel 4:23 Wft
5.6.3.9 Artikel 4:23 Wft: open norm en principle based regelgeving
5.6.3.10 Afronding zorgplicht artikel 4:23 Wft
5.6.3.11 Vervolg zorgplichten in de Wft: besluiten op grond van artikel 4:24 en 4:90 Wft
5.6.4 Overkreditering
5.6.4.1 Inleiding
5.6.4.2 Besluiten AFM op grond van artikel 4:34 Wft en BGfo
5.6.4.3 Privaatrechtelijke bescherming tegen overkreditering
5.6.4.4 Afronding zorgplicht overkreditering
5.6.5 Misleidende informatie
5.6.5.1 Inleiding
5.6.5.2 Bescherming tegen misleidende informatie in het BW
5.6.5.3 Misleidende informatie (artikel 6:193c BW)
5.6.5.4 Misleidende informatie (artikel 5:58 Wft)
5.6.5.5 Afronding misleidende informatie
5.6.6 Aantasting overeenkomsten met derden
5.6.6.1 Inleiding
5.6.6.2 Artikel 1:75 lid 3 Wft
5.6.6.3 Afronding
5.6.7 Iustum pretium
5.6.8 Conclusie
5.7 Conclusie
6 CONCLUSIES EN SLOTBESCHOUWING
6.1 Inleiding
6.2 Doel handhaving door toezichthouders van privaatrechtelijk geaarde regels
6.2.1 Achtergrond regulering
6.2.3 Verschillen in handhaving
6.2.4 Doelen privaatrecht en publiekrecht
6.3 Handhaving van privaatrechtelijk geaarde regels en publiekrechtelijke handhaving
6.3.1 Inleiding
6.3.2 Geabstraheerde handhaving
6.3.2.1 Inleiding
6.3.2.2 Geabstraheerde handhaving en individuele gevallen
6.3.2.3 Verder of minder vergaande bescherming bij informatie- en zorgplichten
6.3.3 Open normen
6.3.4 Iustum pretium
6.3.5 (Te) actieve toezichthouders?
6.3.6 Tekorten van bestuursrechtelijke handhaving
6.3.7 Geschilbeslechting
6.3.7.1 Inleiding
6.3.7.2 Onderscheid artikel 12.2 lid 1 en 2 Tw
6.3.7.3 Precontractuele fase
6.3.7.4 Contractuele fase
6.4 Hoe nu verder? Een verkenning
6.4.1 Inleiding
6.4.2 Coherentie
6.4.3 Complementariteit
6.4.3.1 Coördinatie
6.4.3.2 Voordelen van complementariteit
6.4.3.3 Bezwaren van (alleen) complementariteit
6.4.4 ‘Hybride’ handhaving
6.4.4.1 Wat is hybride handhaving?
6.4.4.2 Enkele voorbeelden van hybride handhavingsvormen uit binnen- en buitenland
6.4.4.3 Hybride vormen van handhaving voor toezichthouders?
6.4.4.4 Voordelen van hybride handhaving
6.4.4.5 Bezwaren van hybride handhaving
6.4.5 Afronding
LITERATUUR
JURISPRUDENTIE
INDEX
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan