Over Hanny Schutte-Veenstra
Mr. dr. Hanny Schutte-Veenstra is als universitair hoofddocent verbonden aan de sectie Handelsrecht en Arbeidsrecht van de Faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen.
H. de Wulf,
J. Barneveld,
Daniella Strik,
Hanny Schutte-Veenstra,
Claartje Bulten,
M. Wyckaert,
H.J. de Kluiver,
Frans Overkleeft,
A.F.J.A. Leijten
e.a.
Ondernemingsrecht in de Lage Landen
Gebonden Nederlands 2020 1e druk 9789013155389Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Samenvatting
Deze bundel bevat een gevarieerd aanbod van bijdragen over actuele onderwerpen uit het Nederlandse- en het Belgische ondernemingsrecht, waarmee deze uitgave voor zowel de Belgische- als Nederlandse rechtspraktijk van grote relevantie is.
Ondernemingsrecht in de Lage Landen vormt de afsluiting van het gelijknamige congres dat op 16 en 17 november 2018 werd georganiseerd door het Instituut voor Ondernemingsrecht Groningen/Rotterdam. Het gekozen thema was extra relevant in het licht van de ingrijpende hervorming en modernisering van het Belgische vennootschapsrecht.
Ten tijde van het congres lag een daartoe strekkend wetsvoorstel bij de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers. Op 28 februari 2019 is dit wetsvoorstel door de Kamer goedgekeurd nadat op de valreep nog wijzigingen zijn aangebracht, waaronder een vergaande beperking van de reikwijdte van de #cap#, de controversiële limitering van bestuurdersaansprakelijkheid. De nieuwe Belgische wetgeving is op 1 mei 2019 van kracht geworden.
Een breed scala aan onderwerpen passeerde op het congres #Ondernemingsrecht in de Lage Landen# de revue. In deze bundel vindt u de op het congres uitgesproken voordrachten en het verslag van de tijdens het congres gevoerde plenaire discussie. Zo leest u onder meer over: Crediteurenbescherming, Bestuurdersaansprakelijkheid, Grensoverschrijdende mobiliteit, Geschillenregeling, Regulering van de beurs-NV/beurs-BV, Loyaliteitsstemrecht, Belangenconflicten met grootaandeelhouders in beursvennootschappen.
De publicatie slaat een brug tussen het Nederlandse en Belgische ondernemingsrecht. De onderwerpen worden in de regel eerst vanuit Belgisch perspectief ingeleid, gevolgd door een beschouwing vanuit Nederlands perspectief. Steeds staat de vraag centraal: wat kunnen de Belgen en de Nederlanders van elkaar leren?
Specificaties
ISBN13:9789013155389
Taal:Nederlands
Bindwijze:gebonden
Aantal pagina's:280
Uitgever:Wolters Kluwer
Druk:1
Verschijningsdatum:21-1-2020
Hoofdrubriek:Juridisch
ISSN:
Jongbloed:Ondernemingsrecht
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
Prof. mr. H.E. Boschma & prof. mr. M.L. Lennarts
Woord vooraf V
Prof. mr. M.L. Lennarts
Openingswoord XIII
Prof. dr. H. de Wulf
Niet-genoteerde vennootschappen in het Belgische Wetboek van vennootschappen en verenigingen 1
1. Inleiding 1
2. Totstandkoming en basisfilosofie van de Belgische wetgeving 3
2.1. De totstandkoming van het nieuwe Wetboek: koning-filosofen? 3
2.2. Basisfilosofie van de Belgische wet 7
3. Schuldeisersbescherming na de afschaffing van het kapitaal in de BV 10
3.1. De afschaffing van het kapitaal in de BV – algemeen 10
3.2. Schuldeisersbescherming: bij de oprichting en nieuwe inbrengen 12
3.2.1 Voldoende aanvangsvermogen 13
3.2.2 Geen achterstelling van aandeelhoudersleningen 14
3.2.3 Het halfslachtige behoud van controle op inbreng in natura 16
3.3. Schuldeisersbescherming bij uitkeringen aan de aandeelhouders 16
3.3.1 Balans- en liquiditeitstest 17
3.3.2 Onterechte uitkeringen 19
3.4. Verantwoordelijkheid van bestuurders in de nabijheid van insolventie 20
3.4.1 Alarmbelprocedure 20
3.4.2 Kennelijke grove fout die heeft bijgedragen tot faillissement 20
3.4.3 Wrongful trading 21
3.5. Van bright line rules naar bestuurdersverplichtingen: handicap voor de BV? 22
4. Bestuurdersaansprakelijkheid: het mislukte experiment met de cap 23
4.1. Inleiding 23
4.2. Basics inzake Belgische bestuurdersaansprakelijkheid 24
4.3. Eenvoudiger disculpatie en andere kleinere wijzigingen door het WVV 26
4.4. De marginale toetsing: conceptueel onding, maar praktisch onschadelijk 27
4.5. De aansprakelijkheidscap: beginselen 31
4.5.1 Hoofdlijnen van de wettelijke regeling 31
4.5.2 Verbod van exoneratie- en vrijwaringsbedingen 35
4.6. De aansprakelijkheidscap: kan hij gerechtvaardigd worden? 36
4.6.1 Oorsprong van de aansprakelijkheidsbeperking 36
4.6.2 Verantwoording in de Memorie van Toelichting 38
4.6.3 Motiveringen voor de cap 41
5. Open vennootschapsrecht voor een open economie: statutaire zetelleer en grensoverschrijdende mobiliteit 48
5.1. Inleiding 48
5.2. Beweegredenen voor de invoering van de statutaire zetelleer 49
5.3. Antimisbruikbepaling 53
5.4. Grensoverschrijdende zetelverplaatsing 55
5.4.1 Inleiding 55
5.4.2 Beginselen en procedurele elementen 55
5.4.3 Enkele keuzes rond aandeelhouders- en schuldeisersbescherming 57
6. De geschillenregeling: heeft België geen nood aan een enquêteprocedure? 59
6.1. Inleiding 59
6.2. De peildatum: een zeldzaam Belgisch beroep op redelijkheid en billijkheid 61
6.3. Samenhangende vorderingen ja, een systematisch onderzoek naar conflictsituaties neen 62
Mr. dr. J. Barneveld
Crediteurenbescherming in de Lage Landen – Wat kunnen wij van de Belgen leren? 67
1. Inleiding 67
2. Van absolute kapitaalregels naar open normen 68
3. Aansprakelijkheid vanwege ontoereikende financiering 71
4. Uitkeringen aan aandeelhouders 80
5. Conclusie 91
Mr. dr. D.A.M.H.W. Strik
Bestuurdersaansprakelijkheid
Wat kunnen de Belgen en de Nederlanders van elkaar leren? 93
1. Toetsingsmaatstaf: de maatman-bestuurder 93
2. Vermoeden van onbehoorlijk bestuur bij overtreding van WVV en de statuten 97
3. Disculpatie individuele bestuurders 98
4. Wettelijke limitering van aansprakelijkheid, beperkingen en onmogelijkheid tot exoneratie en vrijwaring 100
Prof. mr. J.N. Schutte-Veenstra
Grensoverschrijdende mobiliteit Het Richtlijnvoorstel grensoverschrijdende omzetting 111
1. Inleiding 111
2. Plan van aanpak 113
3. Inhoudelijke voorschriften; bescherming stakeholders 114
3.1. Bescherming minderheidsaandeelhouders 114
3.1.1 Criterium: tegenstemmen of niet-instemmen 116
3.1.2 Lot van de aandelen van de uitgetreden aandeelhouders 117
3.1.3 Mogelijke verkrijgende partijen 118
3.1.4 Passende vergoeding 119
3.1.5 Uitzondering voor beursvennootschappen 121
3.2. Bescherming crediteuren 121
3.3. Bescherming werknemers 124
3.3.1 Hoofdregel en uitzonderingen hierop 125
3.3.2 Eerste uitzondering 127
3.3.3 Tweede uitzondering 128
3.3.4 Derde uitzondering 130
4. Anti-misbruiktoets 132
4.1. Inleiding 132
4.2. Toetsing grensoverschrijdende omzetting door bevoegde instantie home state 133
4.3. Beweegreden anti-misbruiktoets 135
4.4. Invulling anti-misbruiktoets 137
4.4.1 Eerste misbruikgrond 138
4.4.2 Tweede misbruikgrond 139
4.4.3 Nuancering bescherming rechten werknemers 140
5. Afsluitende opmerkingen 142
Prof. mr. C.D.J. Bulten
De geschillenregeling – Ik voel mij een langspeelplaat 143
1. Inleiding 143
2. Een korte vergelijking met de Belgische geschillenregeling 144
3. Waarom is de geschillenregeling niet populair? 145
4. De oplossing van aandeelhoudersgeschillen in de enquêteprocedure? 147
4.1. Inleiding 147
4.2. Grondrechtelijke bezwaren 148
4.3. Oplossing 1: Aanbouwconstructie 150
4.4. Oplossing 2: Geïntegreerde benadering 151
4.5. Oplossing 3: Curaçaose kopie 152
4.6. Oplossing 4: Actieve beheerder van aandelen 152
5. Gedwongen overdracht als voorziening 155
5.1. Definitieve voorziening 155
5.2. Bij wijze van onmiddellijke voorziening? 157
6. De Ondernemingskamer aan zet 159
6.1. Een ‘Cunicootje’ 159
7. Afronding 160
8. PS − De beheerder en de Wagevoe 160
Prof. mr. H.J. de Kluiver en Prof. dr. M. Wyckaert
Regulering van de beurs-NV en de beurs-BV in België en Nederland 163
1. Inleiding 163
2. Discussie in Nederland over het NV-recht (sinds de herziening van het BV-recht in 2012) 164
2.1. Voorgeschiedenis: vereenvoudiging & flexibilisering van het BV-recht 164
2.2. Verhouding met het debat over een afzonderlijke regeling van de beursgenoteerde vennootschap 166
2.3. Visie van de Nederlandse minister van Justitie 167
3. Nieuw Belgisch recht 169
3.1. De visie van de Belgische wetgever 169
3.2. Korte schets van enige highlights van het Belgische NV-recht 169
3.3. Een Nederlands perspectief en inspiratie die uit het Belgische NV-recht kan worden geput 177
3.4. Een Belgisch perspectief 179
4. Over de beursgenoteerde BV in Nederland en België 182
4.1. Naar een wettelijke regeling van de beurs-BV in Nederland 182
4.2. Naar een wettelijke regeling van de genoteerde BV in België 184
4.3. Een Nederlands perspectief 185
4.4. Een Belgisch perspectief 186
5. Afronding en conclusies 187
Mr. dr. F.G.K. Overkleeft
Een ander perspectief op afwijkingen van one share, one vote voor aandeelhouders van Nederlandse beursvennootschappen 191
1. Inleiding 191
2. Tegenstellingen in de discussie 193
3. Het krachtenveld van versluierde belangen 196
4. De werkelijke achterliggende belangen? 197
5. De lobby bij andere betrokken actoren 200
6. Een ander perspectief 201
7. Toepassing op de huidige discussie 205
8. Tot besluit 207
Prof. dr. M. Wyckaert
Belangenconflicten in Belgische genoteerde vennootschappen 209
1. Inleiding 209
2. Belangenconflicten van leden van het bestuursorgaan 210
3. Belangenconflicten van de controlerende aandeelhouder(s) 213
4. De onafhankelijke bestuurders 214
5. De procedure voor aandeelhoudersbelangenconflicten 215
6. De praktijk 220
7. Sancties 220
8. Meldingsplicht voor Corporate Opportunities 221
9. Andere belangenconflictregelingen 221
10. Komend recht: de aanpassing aan de Aandeelhoudersrichtlijn 222
Mr. A.F.J.A. Leijten
Belangenconflicten met grootaandeelhouders in beursvennootschappen 225
1. De voorsprong van België 225
2. Xeikon en Versatel 227
3. De Corporate Governance Code 228
4. Wetsvoorstel 229
Verslag van de discussie 243
Woord vooraf V
Prof. mr. M.L. Lennarts
Openingswoord XIII
Prof. dr. H. de Wulf
Niet-genoteerde vennootschappen in het Belgische Wetboek van vennootschappen en verenigingen 1
1. Inleiding 1
2. Totstandkoming en basisfilosofie van de Belgische wetgeving 3
2.1. De totstandkoming van het nieuwe Wetboek: koning-filosofen? 3
2.2. Basisfilosofie van de Belgische wet 7
3. Schuldeisersbescherming na de afschaffing van het kapitaal in de BV 10
3.1. De afschaffing van het kapitaal in de BV – algemeen 10
3.2. Schuldeisersbescherming: bij de oprichting en nieuwe inbrengen 12
3.2.1 Voldoende aanvangsvermogen 13
3.2.2 Geen achterstelling van aandeelhoudersleningen 14
3.2.3 Het halfslachtige behoud van controle op inbreng in natura 16
3.3. Schuldeisersbescherming bij uitkeringen aan de aandeelhouders 16
3.3.1 Balans- en liquiditeitstest 17
3.3.2 Onterechte uitkeringen 19
3.4. Verantwoordelijkheid van bestuurders in de nabijheid van insolventie 20
3.4.1 Alarmbelprocedure 20
3.4.2 Kennelijke grove fout die heeft bijgedragen tot faillissement 20
3.4.3 Wrongful trading 21
3.5. Van bright line rules naar bestuurdersverplichtingen: handicap voor de BV? 22
4. Bestuurdersaansprakelijkheid: het mislukte experiment met de cap 23
4.1. Inleiding 23
4.2. Basics inzake Belgische bestuurdersaansprakelijkheid 24
4.3. Eenvoudiger disculpatie en andere kleinere wijzigingen door het WVV 26
4.4. De marginale toetsing: conceptueel onding, maar praktisch onschadelijk 27
4.5. De aansprakelijkheidscap: beginselen 31
4.5.1 Hoofdlijnen van de wettelijke regeling 31
4.5.2 Verbod van exoneratie- en vrijwaringsbedingen 35
4.6. De aansprakelijkheidscap: kan hij gerechtvaardigd worden? 36
4.6.1 Oorsprong van de aansprakelijkheidsbeperking 36
4.6.2 Verantwoording in de Memorie van Toelichting 38
4.6.3 Motiveringen voor de cap 41
5. Open vennootschapsrecht voor een open economie: statutaire zetelleer en grensoverschrijdende mobiliteit 48
5.1. Inleiding 48
5.2. Beweegredenen voor de invoering van de statutaire zetelleer 49
5.3. Antimisbruikbepaling 53
5.4. Grensoverschrijdende zetelverplaatsing 55
5.4.1 Inleiding 55
5.4.2 Beginselen en procedurele elementen 55
5.4.3 Enkele keuzes rond aandeelhouders- en schuldeisersbescherming 57
6. De geschillenregeling: heeft België geen nood aan een enquêteprocedure? 59
6.1. Inleiding 59
6.2. De peildatum: een zeldzaam Belgisch beroep op redelijkheid en billijkheid 61
6.3. Samenhangende vorderingen ja, een systematisch onderzoek naar conflictsituaties neen 62
Mr. dr. J. Barneveld
Crediteurenbescherming in de Lage Landen – Wat kunnen wij van de Belgen leren? 67
1. Inleiding 67
2. Van absolute kapitaalregels naar open normen 68
3. Aansprakelijkheid vanwege ontoereikende financiering 71
4. Uitkeringen aan aandeelhouders 80
5. Conclusie 91
Mr. dr. D.A.M.H.W. Strik
Bestuurdersaansprakelijkheid
Wat kunnen de Belgen en de Nederlanders van elkaar leren? 93
1. Toetsingsmaatstaf: de maatman-bestuurder 93
2. Vermoeden van onbehoorlijk bestuur bij overtreding van WVV en de statuten 97
3. Disculpatie individuele bestuurders 98
4. Wettelijke limitering van aansprakelijkheid, beperkingen en onmogelijkheid tot exoneratie en vrijwaring 100
Prof. mr. J.N. Schutte-Veenstra
Grensoverschrijdende mobiliteit Het Richtlijnvoorstel grensoverschrijdende omzetting 111
1. Inleiding 111
2. Plan van aanpak 113
3. Inhoudelijke voorschriften; bescherming stakeholders 114
3.1. Bescherming minderheidsaandeelhouders 114
3.1.1 Criterium: tegenstemmen of niet-instemmen 116
3.1.2 Lot van de aandelen van de uitgetreden aandeelhouders 117
3.1.3 Mogelijke verkrijgende partijen 118
3.1.4 Passende vergoeding 119
3.1.5 Uitzondering voor beursvennootschappen 121
3.2. Bescherming crediteuren 121
3.3. Bescherming werknemers 124
3.3.1 Hoofdregel en uitzonderingen hierop 125
3.3.2 Eerste uitzondering 127
3.3.3 Tweede uitzondering 128
3.3.4 Derde uitzondering 130
4. Anti-misbruiktoets 132
4.1. Inleiding 132
4.2. Toetsing grensoverschrijdende omzetting door bevoegde instantie home state 133
4.3. Beweegreden anti-misbruiktoets 135
4.4. Invulling anti-misbruiktoets 137
4.4.1 Eerste misbruikgrond 138
4.4.2 Tweede misbruikgrond 139
4.4.3 Nuancering bescherming rechten werknemers 140
5. Afsluitende opmerkingen 142
Prof. mr. C.D.J. Bulten
De geschillenregeling – Ik voel mij een langspeelplaat 143
1. Inleiding 143
2. Een korte vergelijking met de Belgische geschillenregeling 144
3. Waarom is de geschillenregeling niet populair? 145
4. De oplossing van aandeelhoudersgeschillen in de enquêteprocedure? 147
4.1. Inleiding 147
4.2. Grondrechtelijke bezwaren 148
4.3. Oplossing 1: Aanbouwconstructie 150
4.4. Oplossing 2: Geïntegreerde benadering 151
4.5. Oplossing 3: Curaçaose kopie 152
4.6. Oplossing 4: Actieve beheerder van aandelen 152
5. Gedwongen overdracht als voorziening 155
5.1. Definitieve voorziening 155
5.2. Bij wijze van onmiddellijke voorziening? 157
6. De Ondernemingskamer aan zet 159
6.1. Een ‘Cunicootje’ 159
7. Afronding 160
8. PS − De beheerder en de Wagevoe 160
Prof. mr. H.J. de Kluiver en Prof. dr. M. Wyckaert
Regulering van de beurs-NV en de beurs-BV in België en Nederland 163
1. Inleiding 163
2. Discussie in Nederland over het NV-recht (sinds de herziening van het BV-recht in 2012) 164
2.1. Voorgeschiedenis: vereenvoudiging & flexibilisering van het BV-recht 164
2.2. Verhouding met het debat over een afzonderlijke regeling van de beursgenoteerde vennootschap 166
2.3. Visie van de Nederlandse minister van Justitie 167
3. Nieuw Belgisch recht 169
3.1. De visie van de Belgische wetgever 169
3.2. Korte schets van enige highlights van het Belgische NV-recht 169
3.3. Een Nederlands perspectief en inspiratie die uit het Belgische NV-recht kan worden geput 177
3.4. Een Belgisch perspectief 179
4. Over de beursgenoteerde BV in Nederland en België 182
4.1. Naar een wettelijke regeling van de beurs-BV in Nederland 182
4.2. Naar een wettelijke regeling van de genoteerde BV in België 184
4.3. Een Nederlands perspectief 185
4.4. Een Belgisch perspectief 186
5. Afronding en conclusies 187
Mr. dr. F.G.K. Overkleeft
Een ander perspectief op afwijkingen van one share, one vote voor aandeelhouders van Nederlandse beursvennootschappen 191
1. Inleiding 191
2. Tegenstellingen in de discussie 193
3. Het krachtenveld van versluierde belangen 196
4. De werkelijke achterliggende belangen? 197
5. De lobby bij andere betrokken actoren 200
6. Een ander perspectief 201
7. Toepassing op de huidige discussie 205
8. Tot besluit 207
Prof. dr. M. Wyckaert
Belangenconflicten in Belgische genoteerde vennootschappen 209
1. Inleiding 209
2. Belangenconflicten van leden van het bestuursorgaan 210
3. Belangenconflicten van de controlerende aandeelhouder(s) 213
4. De onafhankelijke bestuurders 214
5. De procedure voor aandeelhoudersbelangenconflicten 215
6. De praktijk 220
7. Sancties 220
8. Meldingsplicht voor Corporate Opportunities 221
9. Andere belangenconflictregelingen 221
10. Komend recht: de aanpassing aan de Aandeelhoudersrichtlijn 222
Mr. A.F.J.A. Leijten
Belangenconflicten met grootaandeelhouders in beursvennootschappen 225
1. De voorsprong van België 225
2. Xeikon en Versatel 227
3. De Corporate Governance Code 228
4. Wetsvoorstel 229
Verslag van de discussie 243
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
