Over Joris Backer
Joris Backer (1953) was van 2011 tot 2023 lid van de Eerste Kamer. Hij was voorzitter van de mr. Hans van Mierlo Stichting en lid van het landelijk bestuur van D66, en werkte als advocaat en bedrijfsjurist in binnen- en buitenland.
Joris Backer
Joris Backer (1953) was van 2011 tot 2023 lid van de Eerste Kamer. Hij was voorzitter van de mr. Hans van Mierlo Stichting en lid van het landelijk bestuur van D66, en werkte als advocaat en bedrijfsjurist in binnen- en buitenland.
Meer over Joris Backer
Joris Backer
Over de democratie in Nederland
Paperback Nederlands 2024 1e druk 9789024471041Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Samenvatting
Na decennia van emancipatie, groeiende welvaart en relatieve politieke rust, verdelen kwesties als klimaatverandering, stikstof en migratie onze samenleving nu tot op het bot. De toeslagenaffaire en de gaskwestie schaadden bovendien het vertrouwen in de politiek. Graaft onze democratie zijn eigen graf?
Op zoek naar antwoorden maakt Joris Backer een denkbeeldige reis door de Nederlandse democratie met de negentiende-eeuwse politicus en denker Alexis de Tocqueville als zijn gids. De twee reisgenoten stuiten tijdens hun trip op veel onbehagen en onzekerheid en bezien de opkomst en ondergang van de ene na de andere politieke 'verlosser' in een steeds verder versplinterend politiek landschap.
Backer combineert Tocqueville’s inzichten met zijn eigen ervaringen in politiek en samenleving en onderscheidt zeven deugden die onontbeerlijk zijn voor een succesvolle reanimatie van onze democratie. Goed bestuur en 'luisteren naar de burger' zijn belangrijk, maar vooral individuele en collectieve deugden blijken het verschil te maken tussen opleving en teloorgang. Backer geeft concrete handvatten om deze deugden te versterken, zonder te vervallen in nostalgie over de vermeende gemeenschapszin en saamhorigheid van vroeger.
Trefwoorden
democratie politiek samenleving tocqueville overheid rechtstaat burgerschap instituties trias politica maatschappij nederland rechtsstaat populisme sociale cohesie representatie onbehagen bestuur welvaartsstaat politieke partijen rechtspraak welvaart polarisatie media macht gelijkheid filosofie wetgeving verandering vrijheid onderwijs
Trefwoorden
Specificaties
ISBN13:9789024471041
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:224
Uitgever:Boom
Druk:1
Verschijningsdatum:27-12-2024
Hoofdrubriek:Mens en maatschappij
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
Inleiding – Een denkbeeldige reis 9
Deugd 1 – Veerkrachtig sociaal weefsel 17
Een bewegend schouwspel 17
Verzuiling: hoe verbinden we burger en staat? 19
‘Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht’ 23
Machteloosheid en zondebokken 27
De enige constante? Verandering! 30
De wet van behoud van onbehagen 32
Een handleiding in populisme 33
(On)gelijke kansen, groepsvorming en individualisering 40
De wet van de reisleider 43
Hoopgevende ontwikkelingen 46
Tot slot 51
Deugd 2 – Democratisch gedrag en goede manieren 55
‘De hogere vorm van beleefdheid’ 55
Het goede voorbeeld geven 56
Afscheid van de mannenmaatschappij? 61
(On)parlementaire omgangsvormen 66
Tot slot 71
Deugd 3 – Democratische representatie 73
De matroesjka als alternatief voor ‘de kloof ’ 74
De drie lagen van de matroesjka 76
Een woensdagmiddag in een winkelstraat 80
‘Afhaalpolitiek’ en de rol van politieke partijen 81
Andere oplossingen voor versterking van de democratie? 88
Referendumkoorts 89
Een ander kiesstelsel? 93
Kiesdrempelvrees 96
Kies de minister-president! 98
Meer Kamerleden, langere regeertermijn 101
Tot slot 104
Deugd 4 – Weerbare instituties 105
Kansengelijkheid in het onderwijs 105
Informatievrijheid 109
Pluriforme media 111
Algoritmische verbubbeling 114
Politieke heksenjachten 115
De verbeelding aan de macht 117
Tot slot 119
Deugd 5 – Rechtvaardige welvaartsontwikkeling 121
Vrijheid + gelijkheid = broederschap 122
De gebroken belofte van het communisme 124
Gebreideld kapitalisme en de verzorgingsstaat 127
Overheid, markt en mensen: niet of-of, maar en-en! 129
Macht van bedrijven 135
Ondernemers en politiek 139
Belastingen en vermogensongelijkheid 140
Basisinkomen 142
Tot slot 144
Deugd 6 – Wijs bestuur 147
Bestuurders en ‘de vierde macht’ 148
Controleren is goed, vertrouwen is beter 152
Regels zijn goed, principes zijn beter 156
Deelbelangen zijn goed, publiek belang is beter 158
Een woud van voorzieningen en regels 162
Hoe ontwarren we de vormeloze bestuurskluwen? 167
Macht en tegenmacht 169
Tot slot 172
Deugd 7 – Betrouwbare wetgeving en rechtspraak 175
Scheiding der machten 176
Macht en gezag 179
Doodstraf en levenslang 182
See you in court! 183
Politiek in de rechtszaal 185
Constitutioneel hof? 189
Tot slot 192
Tocqueville’s terugblik 194
Verantwoording en dank 200
Noten 203
Bronnen 215
Personenregister 221
Deugd 1 – Veerkrachtig sociaal weefsel 17
Een bewegend schouwspel 17
Verzuiling: hoe verbinden we burger en staat? 19
‘Met mij gaat het goed, met ons gaat het slecht’ 23
Machteloosheid en zondebokken 27
De enige constante? Verandering! 30
De wet van behoud van onbehagen 32
Een handleiding in populisme 33
(On)gelijke kansen, groepsvorming en individualisering 40
De wet van de reisleider 43
Hoopgevende ontwikkelingen 46
Tot slot 51
Deugd 2 – Democratisch gedrag en goede manieren 55
‘De hogere vorm van beleefdheid’ 55
Het goede voorbeeld geven 56
Afscheid van de mannenmaatschappij? 61
(On)parlementaire omgangsvormen 66
Tot slot 71
Deugd 3 – Democratische representatie 73
De matroesjka als alternatief voor ‘de kloof ’ 74
De drie lagen van de matroesjka 76
Een woensdagmiddag in een winkelstraat 80
‘Afhaalpolitiek’ en de rol van politieke partijen 81
Andere oplossingen voor versterking van de democratie? 88
Referendumkoorts 89
Een ander kiesstelsel? 93
Kiesdrempelvrees 96
Kies de minister-president! 98
Meer Kamerleden, langere regeertermijn 101
Tot slot 104
Deugd 4 – Weerbare instituties 105
Kansengelijkheid in het onderwijs 105
Informatievrijheid 109
Pluriforme media 111
Algoritmische verbubbeling 114
Politieke heksenjachten 115
De verbeelding aan de macht 117
Tot slot 119
Deugd 5 – Rechtvaardige welvaartsontwikkeling 121
Vrijheid + gelijkheid = broederschap 122
De gebroken belofte van het communisme 124
Gebreideld kapitalisme en de verzorgingsstaat 127
Overheid, markt en mensen: niet of-of, maar en-en! 129
Macht van bedrijven 135
Ondernemers en politiek 139
Belastingen en vermogensongelijkheid 140
Basisinkomen 142
Tot slot 144
Deugd 6 – Wijs bestuur 147
Bestuurders en ‘de vierde macht’ 148
Controleren is goed, vertrouwen is beter 152
Regels zijn goed, principes zijn beter 156
Deelbelangen zijn goed, publiek belang is beter 158
Een woud van voorzieningen en regels 162
Hoe ontwarren we de vormeloze bestuurskluwen? 167
Macht en tegenmacht 169
Tot slot 172
Deugd 7 – Betrouwbare wetgeving en rechtspraak 175
Scheiding der machten 176
Macht en gezag 179
Doodstraf en levenslang 182
See you in court! 183
Politiek in de rechtszaal 185
Constitutioneel hof? 189
Tot slot 192
Tocqueville’s terugblik 194
Verantwoording en dank 200
Noten 203
Bronnen 215
Personenregister 221
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
