Denk goed – voel je goed

Over de auteur 11
Dankwoord 13
Online materialen 15

1 Cognitieve gedragstherapie: theoretische achtergrond, principes en
technieken 17
De grondslagen van de cognitieve gedragstherapie 18
Eerste fase: gedragstherapie 18
Tweede fase: cognitieve therapie 19
Derde fase: acceptatie, compassie en mindfulness 21
Belangrijkste kenmerken van cognitieve gedragstherapie 22
Het doel van cognitieve gedragstherapie 24
De kernonderdelen van cognitieve gedragstherapie 25
2 Cognitieve gedragstherapie met kinderen en jongeren 31

Cognitieve gedragstherapie met kinderen 31
cgt aanpassen aan kinderen en jongeren 32
Voorwaarden voor cognitieve gedragstherapie 37
Veelvoorkomende problemen bij cognitieve gedragstherapie met kinderen 41

3 Denk goed – voel je goed: materialenoverzicht 49
Vriendelijk zijn voor jezelf 50
Hier-en-nu 51
Gedachten, gevoelens en wat je doet 51
Automatische gedachten 52
Denkfouten 54
Evenwichtig denken 54
Kernovertuigingen 55
Word je gedachten de baas 56
Hoe je je voelt 57
Word je gevoel de baas 59
Verander je gedrag 60
Leer problemen oplossen 61

4 Vriendelijk zijn voor jezelf 63
Acht manieren om vriendelijk te zijn voor jezelf 64
Behandel jezelf zoals je een vriend of vriendin zou behandelen 70
Accepteer jezelf zoals je bent 71
Zorg goed voor jezelf 72
Een vriendelijkere innerlijke stem 73
Zoek naar bewijzen van vriendelijkheid 74

5 Hier-en-nu 75
Merk je werkelijk op wat je doet? 75
focus 76
focus op je ademhaling 78
focus op wat je eet 79
focus op een activiteit 80
focus op een voorwerp 81
Bekijk je gedachten vanaf een afstandje 82
Gedachten spotten 82
Bekijk je gevoelens vanaf een afstandje 83
Laat je emoties voorbijdrijven 84
focus op je ademhaling 86
focus op wat je eet 87
focus op een voorwerp 88
Een glitterpot maken 89
Gedachten spotten 90
Laat je gevoelens voorbijdrijven 91

6 Gedachten, gevoelens en wat je doet 93
Gedachten, gevoelens en wat je doet 93
Hoe werkt het? 94
Wat je denkt 95
Kernovertuigingen 96
Overtuigingen en veronderstellingen 96
Storende overtuigingen en veronderstellingen 96
Kernovertuigingen zijn sterk en diep verankerd 97
Belangrijke gebeurtenissen 97
Automatische gedachten 98
Hoe je je voelt 98
Wat je doet 99
stop! 100
Alles op een rijtje 101
Wat je denkt, hoe je je voelt en wat je doet 102
De negatieve cirkel 103
Een filmstrook maken 104
Mijn veronderstellingen 105
Gedachten, gevoelens en wat je doet? 106

7 Automatische gedachten 107
Ik, wat ik doe en mijn toekomst 107
Waarom luister ik naar mijn automatische gedachten? 109
De negatieve cirkel 110
‘Brandende’ gedachten 111
6 denk goed – voel je goed
‘Brandende’ gedachten 113
Mijn ‘brandende’ gedachten 114
stop-gedachten 115
ga-gedachten 116
Gedachten over jezelf 117
Gedachten over de toekomst 118
Gedachten over wat ik doe 119
Wat denken ze? 120
Meer dan één gedachte 121

8 Denkfouten 123
Het negatieve filter 123
Dingen opblazen 124
Mislukking voorspellen 125
Jezelf naar beneden halen 126
Aansturen op een mislukking 127
Denkfouten opsporen 129
Welke denkfouten maak jij? 130

9 Evenwichtig denken 133
Wat is het bewijs? 133
Hoe werkt het? 135
Gedachten uitdagen 137
Hoe werkt het? 138
Hoe zou je een vriend of vriendin helpen? 140
Wat is het bewijs? 142
Gedachten uitdagen 143
Hoe zou je een vriend of vriendin helpen? 144

10 Kernovertuigingen 145
Kernovertuigingen opsporen 146
Kernovertuigingen uitdagen 148
Praat er met iemand anders over 149
Kernovertuigingen opsporen 151
Zijn mijn overtuigingen altijd waar? 152
Veelvoorkomende overtuigingen 153

11 Word je gedachten de baas 157
Je gedachten van een afstandje bekijken 157
Je aandacht verleggen 158
Afleiding zoeken 158
Helpende gedachten 160
Positieve zelfspraak 161
Gedachten stoppen 162
Zet het geluid zachter 163
Een piekermoment instellen 164
Onderzoek je gedachten 165
Gooi ze weg 166
Onderzoek je gedachten en overtuigingen 167
Gedachten uitdagen 168
Zoeken naar het positieve 169
Positieve zelfspraak 170
Helpende gedachten 171
Gedachten stoppen 172
De brandkast voor piekergedachten 173
Zet de cd-speler uit 174
Piekermoment 175
Oefen dat het je lukt 176

12 Hoe je je voelt 177
Welke gevoelens heb ik? 178
Gevoelens en wat je doet 179
Gevoelens en wat je denkt 180
Alles op een rijtje 180
Gedachten en gevoelens 182
Wat je doet en hoe je je voelt 183
De woordzoeker van Voelspriet 184
Mijn gevoelens 185
Wat gebeurt er wanneer ik me verdrietig voel? 186
Wat gebeurt er wanneer ik me boos voel? 187
Wat gebeurt er wanneer ik me zenuwachtig voel? 188
Wat gebeurt er wanneer ik me blij voel? 189
Welk gevoel hoort waar? 190
Gevoelens en plaatsen 191
De thermometer 192

13 Word je gevoel de baas 193
Leren ontspannen 194
Lichaamsbeweging 196
4-5-6 ademhaling 197
Je rustgevende plek 197
Ontspannende bezigheden 198
Escalatie voorkomen 199
De bewaarklus voor gevoelens 201
Leren om je te ontspannen 202
Mijn rustgevende plek 203
Mijn ontspannende bezigheden 204
De woedevulkaan 205

14 Verander je gedrag 207
Jezelf bezighouden 208
Meer leuke dingen doen 208
Breng in kaart hoe je je voelt en wat je doet 210
Kleine stapjes 211
Kijk je angst in de ogen 212
Weg met die gewoontes 214
Vergeet niet om jezelf te belonen 217
Dingen waardoor ik me goed voel 219
Dingen waardoor ik me naar voel 220
Meer leuke dingen doen 221
Activiteitendagboek 222
Kleine stapjes 223
Gewoonteladder 224
Kijk je angst in de ogen 225
Weg met die gewoontes 226
Beloon jezelf 227

15 Leer problemen op te lossen 229
Waarom ontstaan er problemen? 229
Leer stil te staan om na te denken 231
Bedenk verschillende oplossingen 231
Denk na over de gevolgen 233
Herinner jezelf eraan wat je moet doen 234
Oefening baart kunst 236
Maak een succesplan 237
Vertel jezelf wat je moet doen 238
Oplossingen zoeken 240
Verschillende oplossingen bedenken met de ‘of’-methode 241
Wat zijn de gevolgen? 242
Iemand anders vragen hoe hij of zij het doet 243
Stop, denk na en doe 244
Vertel jezelf wat je moet doen 245

Literatuur 247
Index 253