1 Inleiding en afbakening 11
1.1 Aanleiding voor het onderzoek 11
1.2 Onderzoeksvraag 14
1.3 Toetsingskader 14
1.4 Differentiatie: bij (elke) inverzekeringstelling of bij voorlopige hechtenis 15
1.5 Rechtsvergelijking 16
1.6 Terminologie, enige nadere afbakening; varianten van invulling van de aanbeveling 16
1.7 Uitvoering van het onderzoek 18
1.8 Leeswijzer 18
2 De artikelen 3, 6 en 8 EVRM 19
2.1 Artikel 3 EVRM 19
2.2 Artikel 6 EVRM en de Richtlijn betreffende de versterking van bepaalde aspecten van het vermoeden van onschuld en van het recht om in strafprocedures bij de terechtzitting aanwezig te zijn 21
2.2.1 Nemo tenetur 22
2.2.2 Onschuldpresumptie 23
2.3 Artikel 8 EVRM 27
2.3.1 Recht op respect voor het privéleven 27
2.3.2 De voorwaarden van artikel 8, tweede lid, EVRM 30
2.3.2.1 Voorzien bij wet 30
2.3.2.2 Legitimate aim; doelcriteria 31
2.3.2.3 Noodzakelijk in een democratische samenleving 33
2.4 Toepassing op de onderzoeksvraag 37
2.5 Deelconclusie 46
2.6 Voorlopige hechtenis 46
3 Betekenis van enige grondrechten uit de Nederlandse Grondwet; het gelijkheidsbeginsel 49
3.1 Artikel 1 Grondwet 49
3.2 Artikel 11 Grondwet 55
3.2.1 Beperkingssystematiek 55
3.2.2 De inhoud van artikel 11 Grondwet 56
3.2.3 Deelconclusie 57
3.3 Artikel 10 Grondwet 57
3.4 Deelconclusie 58
4 Wetboek van Strafvordering, strafvorderlijke beginselen, mogelijkheden en hindernissen bij de eventuele implementatie van de aanbeveling in regeling en praktijk 61
4.1 Inleiding 61
4.2 Legaliteitsbeginsel 62
4.3 Verbod van willekeur en het gelijkheidsbeginsel 63
4.4 Beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit 64
4.4.1 Eis van wetgeving 64
4.4.2 Veroordeling als invulling van proportionaliteit in de Wet DNA-onderzoek bij veroordeelden 65
4.4.3 Proportionele inverzekeringstelling en DNAonderzoek in het belang van het onderzoek 66
4.4.4 Aard van de inverzekeringstelling: het beginsel van de minimale beperkingen, maatregelen in het belang van het onderzoek, maatregelen ter vaststelling van de identiteit 67
4.5 Voorlopige hechtenis 71
4.6 Enige praktische consequenties voor de toepassing 71
4.7 Tussenconclusie 73
4.8 Voorlopige hechtenis 74
4.9 Deelconclusie 74
5 Betekenis van de regelgeving inzake de bescherming van persoonsgegevens 77
5.1 Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) en Wet politiegegevens (Wpg) 77
5.2 Wet bescherming persoonsgegevens 78
5.2.1 Achtergrond en strekking verzetten zich niet 78
5.2.2 Bewaren en verwerken van celmateriaal 79
5.3 Richtlijn verwerking persoonsgegevens in het strafrecht 83
5.4 Voorlopige hechtenis 85
5.5 Overheveling van gegevens; zelfde doel? 85
5.6 Praktische invulling 86
5.7 Deelconclusie 86
6 Duitsland 89
6.1 Artikel 81g Strafprozesordnung 89
6.2 Niet in strijd met de Grondwet 94
6.3 Polizei- und Ordnungsrecht 97
6.4 Afsluiting 99
7 Engeland 101
7.1 Na Marper 101
7.2 Wettelijk kader DNA-onderzoek 103
7.3 Voorwaarden 104
7.4 Gronden voor het afnemen van celmateriaal 104
7.4.1 Artikel 63, lid 2, 2A, 2B en 2C PACE 105
7.4.2 Artikel 63 lid 3 PACE 106
7.4.3 Artikel 63 lid 3 ZA PACE 107
7.4.4 Artikel 63 lid 3A PACE 107
7.4.5 Artikel 63 lid 3B PACE 107
7.5 Opmaken DNA-profiel 108
7.6 Bewaren 108
7.7 Afsluiting 110
8 Frankrijk 113
8.1 Artikelen 706-54 en 706-55 van de Code de Procédure Pénale 113
8.2 Voorwaarden en gronden voor het afnemen van celmateriaal 115
8.3 Opmaken DNA-profiel 117
8.4 Bewaren 119
8.5 Afsluiting 120
9 Samenvatting, conclusie en beantwoording van de onderzoeksvraag 123
9.1 Samenvatting 123
9.2 Conclusie en beantwoording van de onderzoeksvraag 132
Privacy Impact Analyse 135
I Basisinformatie: type persoonsgegevens, type verwerking en noodzaak/gegevensminimalisering 135
II Doelbinding, koppeling, kwaliteit en profilering 140
III Betrokken instanties/systemen en verantwoordelijkheid 143
IV Beveiliging en bewaring/vernietiging 145
V Transparantie en rechten van betrokkenen 148
Literatuurlijst 151
Bijlage: Samenstelling begeleidingscommissie 155
