Voorwoord v
Onteigening in de Omgevingswet
Deel 1 Plaatsbepaling 4
1.1 De Onteigeningswet van 1851 4
1.2 De Omgevingswet 9
Deel 2 Maatstaven voor een goede onteigeningswet 12
2.1 Inleiding 12
2.1.1 Bron 1: Art. 1 EP EVRM 13
2.1.2 Bron 2: Rechtsvergelijking 14
2.1.3 Bron 3: Rechtshistorie 15
2.1.4 Bron 4: De ambities van de Omgevingswet 18
2.2 Samenvattend 19
Deel 3 Beoordeling 19
Deel 4 Conclusies en aanbevelingen 37
Stellingen 41
1 Inleiding 43
2 Doel van de voorgestelde regeling 44
2.1 Algemene doelen van de Omgevingswet 44
2.2 Aanvullende doelen op basis van evaluatieonderzoek 45
2.3 Consultatieversie 46
2.4 Doelen nieuwe kabinet 47
2.5 Doelen wetsvoorstel 47
2.6 Conclusies 49
3 Totstandkoming van de huidige wettelijke regeling 50
3.1 Voorgeschiedenis 50
3.2 Ontwikkeling van de wetgeving 52
3.3 Conclusie 55
4 Het voorkeursrecht in de Omgevingswet: een overzicht 55
5 Vestiging van een voorkeursrecht: welke locaties? 56
5.1 Modernisering 57
5.2 Agrarische functie 58
5.3 Andere opgaven? 59
5.4 Conclusies 61
6 Vestiging van een voorkeursrecht: de grondslag en bevoegdheden 61
6.1 Wie kunnen vestigen 62
6.2 Andere grondslagen 63
6.3 Geldingsduur 64
6.4 Conclusies 66
7 Vestiging van een voorkeursrecht: besluit 66
7.1 Inwerkingtreden 66
7.2 Vervallen en intrekken 67
7.3 Motivatie van het besluit 69
7.4 Vestiging voorkeursrecht: kenbaarheid 70
7.5 Bezwaar en beroep 72
7.6 Conclusies 72
8 Effectuering 73
8.1 Al bestaande overeenkomsten 73
8.2 Rechtshandelingen en overeenkomsten na vestiging 74
8.3 Vervreemding: procedure vaststelling prijs en schadevergoeding 81
8.4 Conclusies 82
9 Conclusies 82
Stellingen 84
Landinrichting in de Omgevingswet: eenvoudig beter?
1 Een vreemde eend in de bijt 85
2 De vreemde eend als eendenkuiken: hoe het allemaal begon 87
3 De vreemde eend anno 2019: herverkaveling en kavelruil nader beschouwd en geëvalueerd 89
3.1 Herverkaveling 89
3.1.1 Procesbeschrijving 90
3.1.2 Titelzuivering 93
3.1.3 Gebruik herverkaveling 93
3.1.4 Samenvattend: de belangrijkste observaties en ‘losse eindjes’ 95
3.2 Kavelruil 95
3.2.1 Definitie 96
3.2.2 Toetredersregeling 98
3.2.3 Inschrijving, zakelijke werking, bedrijfsverplaatsing en medeondertekening 100
3.2.4 De ‘verboden categorieën’ 103
3.2.5 Onbevoegdheid 107
3.2.6 Financiële en fiscale kaders 107
3.2.7 Samenvattend: de belangrijkste observaties en ‘losse eindjes’ 110
4 De vreemde eend in de bekende bijt: stedelijke herverkaveling /kavelruil 110
5 De vreemde eend in een nieuwe bijt: de Aanvullingswet grondeigendom 113
5.1 Algemeen 113
5.2 De Aanvullingswet en herverkaveling 114
5.2.1 Verrekening 115
5.2.2 Infrastructurele voorzieningen 115
5.3 De Aanvullingswet en (landelijke en stedelijke) kavelruil 116
5.4 Fiscale behandeling kavelruil 123
6 Tot slot: ‘Eenvoudig beter’, eenden, zwanen, Wilg en knotwilg… 126
Stellingen 129
Kostenverhaal
1 Inleiding 131
2 Vraagstelling 133
3 Alternatieven: gronduitgifte, baatbelasting en leges 135
4 Grondexploitatie vóór 2008 136
4.1 Jurisprudentie over grondexploitatieovereenkomsten onder de WRO 138
4.2 Geen publiekrechtelijk alternatief 140
4.2.1 Beschouwing stelsel van de WRO 141
5 Grondexploitatie vanaf 2008: de Wro 142
5.1 Het publiekrechtelijke spoor van de Wro: grondexploitatie 143
5.2 Het publiekrechtelijke spoor van de Wro: de procedure 148
5.3 Het privaatrechtelijke spoor van de Wro 150
5.4 De stok achter de deur 153
5.5 Beschouwing stelsel van de Wro 154
6 Experimenten op basis van de Crisis- en herstelwet (1) 156
7 Experimenten op basis van de Crisis- en herstelwet (2) 159
8 Kostenverhaal volgens de Omgevingswet 162
9 Consultatieversie AWG 166
10 Experimenten op basis van de Crisis- en herstelwet (3) 168
11 De Aanvullingswet grondeigendom 173
11.1 Het publiekrechtelijke spoor in de Awg 173
11.2 Publiekrechtelijk spoor van de Awg: met tijdvak 175
11.3 Publiekrechtelijk spoor van de Awg: zonder tijdvak 177
11.4 Publiekrechtelijk spoor van de Awg: procedure 178
11.5 Publiekrechtelijke spoor onder de Awg: eindafrekening 180
11.6 Het privaatrechtelijk spoor van de Awg 183
11.7 Beschouwing stelsel Awg 186
12 Conclusies en aanbevelingen 187
Stellingen 192
