De pretenties zijn stevig. ‘Het boek is een welkome aanvulling op alle literatuur die er al over veranderen van organisaties is geschreven’, lezen we op de achterkant. Zeker, een welkome aanvulling in die zin dat het een goed overzicht biedt over zo’n beetje alles dat over veranderen is geschreven. Wil je in tien zinnen de acht eigenschappen van Covy, het staat erin. De teamrollen van Belbin, de Myers-Briggs type-indicator, kleurentheorieën, Hersey & Blanchard, de drie rollen van Schein….. Het boek is uitputtend in de opsomming en de literatuurverwijzing is dan ook indrukwekkend. Kans is groot dat wie iets over veranderen wil weten, hier een meer dan uitstekend naslagwerk in handen heeft. Het is een minibibliotheek die snel wegwijs maakt in het vakgebied veranderen.
De vraag die echter knaagt is of het boek nieuwe inzichten biedt. De auteurs pretenderen van wel. ‘Het boek is disciplineoverstijgend’, schrijven ze zelf. Onderwijskunde, psychologie, antropologie, pedagogie, coaching… ‘Het boek bestrijkt terreinen zoals de gezondheidszorg, therapie, verslaving, werken met generaties en professionals’, stellen de auteurs. Vast, maar voor de lezer is dat toch lastig vast te pakken. Die denken vaak niet in zulke strak gedefinieerde disciplines. Die kijken veel breder. Het is jammer dat de auteurs geen eigen perspectief hebben gekozen om te laten zien hoe zij tegen veranderingen aankijken. Het blijft bij het aanreiken van theorie. Heel veel theorie.
Volgens de auteurs is het ook nieuw dat het boek handelt vanuit het individu, terwijl de meeste boeken de organisatie centraal stellen. Steeds meer komen we erachter dat veranderen alleen kan vanuit het individu in plaats van top down en van bovenaf opgelegd. Ook dat is ongetwijfeld waar, maar toch ook een beetje nogal wiedes. Dat weten we inmiddels ook wel. Of dat het is waar mensen blij van worden als ze dit boek aanschaffen is maar de vraag. Waar die lezer vooral blij van zal worden is dat er eindelijk een boek is waar helder en overzichtelijk staat wat er zoal verschenen is. Laat dat vooral de waarde van dit boek zijn. Op zich al een reden om het in de boekenkast te hebben.
Over Ronald Buitenhuis
Ronald Buitenhuis is freelance journalist.