Michel Schaeffer is één van de mensen van bol.com van het eerste uur. Hij was ruim 14 jaar als marketingdirecteur nauw betrokken bij bol.coms rollercoaster, van startup naar de grootste online winkel van de lage landen. Zijn belevenissen beschrijft hij in het boek Het geheim van bol.com - Over dromen en doen, pionieren en groeien.
Om maar met de deur in huis te vallen: Het geheim van bol.com is een lekker boek om te lezen, vlot en smeuïg geschreven. Leerzaam voor ondernemers, managers en studenten. Het boek geeft een alleraardigst kijkje achter de schermen van deze succesvolle online winkel. Want hoe hebben de pioniers van bol.com het gedaan, wat deden ze anders dan al die andere e-commercebedrijven die het loodje hebben gelegd, wat was én is het succesgeheim van bol.com? Het antwoord lezen we in het boek. Kort samengevat bestaat het succesrecept uit een mix van ondernemerschap, toeval, geluk, juiste timing, genialiteit en doorzettingsvermogen. Hadden we iets anders verwacht?
De auteur beschrijft in de loop van het boek een groot scala aan gebeurtenissen die wisselend tot één van deze succesfactoren behoren. Zo dacht men vanaf het allereerste begin bij bol.com in groot, groter, grootst. Aangejaagd door investeerders die vroegen: wat zou je doen met 100 miljoen? De directie was voortdurend bezig met ambitieuze doelen, die flink buiten de eigen comfortzone lagen. Ook was men er al snel over eens waar bol.com’s toegevoegde waarde lag, namelijk bij dé drie pijlers van ‘de driehoek van bol.com’: overal toegankelijk en bieden van maximale keuze met maximale relevantie, en daar straf aan vasthouden. Andere succesfactoren lagen volgens de auteur op het gebied van het realiseren van schaalvoordelen (drukt de kosten), tijdig de bakens verzetten met vernieuwing en innovatie (niet pas wanneer het moet), het benutten van de kracht van het netwerk (zorgt voor snelheid en flexibiliteit), de transformatie van leverancier naar platformspeler (zorgt voor exponentiële groei), investeren in technologie (de basis voor online winkelsucces) en datagedreven werken in plaats van uitgaan van aannames en intuïtie (data is het nieuwe goud). En niet te vergeten een cultuur van bevlogenheid, durven, werkelijke klantgerichtheid en leren door te doen.
De auteur kijkt echter niet alleen terug, maar ook vooruit. Aan het eind van het boek kijkt de auteur naar de toekomst waarin hij vertelt over de continue opmars van online winkelen, het toenemend gebruik van kunstmatige intelligentie, waarbij je via een spraakinterface opdrachten kan geven aan ‘billie die de boodschappen doet’ en de toenemende macht van ‘the winner takes it all’ platformen van Amazon, Google en AliExpress.
De auteur beschrijft in Het geheim van bol.com niet alleen op een aansprekende manier successen, maar ook mislukkingen, persoonlijke anekdotes en zijn belangrijkste lessons learned. De maakbaarheid van het succes wordt regelmatig gerelativeerd, want soms heb je nu eenmaal gewoon geluk of pech. Al met al schetst het boek een bijzondere periode, namelijk de opkomst van internet en online winkelen. Vanaf het moment van inbellen met trage modems tot het mobiel swipen en shoppen.
De auteur sluit het boek af met een welgemeend advies, dat opnieuw getuigt van groot, groter, grootst denken. Want zo schrijft Schaeffer, als we als winkeliers de concurrentieslag met de Amerikanen en Chinezen willen winnen dan moeten we samenwerken. Hoe kun je dat nu beter doen dan met bol.com als hét centrale winkelplatform waar alle retailers op aansluiten. ‘Dan ontstaat een winkelplatform dat het beste uit de Nederlandse en Belgische winkelmarkt naar boven haalt. Het is ieder voor zich of bol.com voor ons allen’. Ik ben benieuwd of ook dit laatste stukje groot, groter, grootst denken werkelijkheid wordt. De toekomst zal het uitwijzen.
Over Sjors van Leeuwen
Sjors van Leeuwen (Indora Managementadvies) is adviseur, auteur en spreker op het gebied van klantgericht ondernemen, strategie en marketing. Door zijn ervaring is hij goed thuis in vele strategische vraagstukken en het toenemend belang van de ‘de klant’ als onderscheidende factor. Sjors schreef o.a. Wendbare strategie op één A4, Zorgmarketing in de praktijk en CRM in de praktijk.
