Boonstra ziet zijn werk als een positieve kijk op het vak: hij is de overtuiging toegedaan dat de spelmetafoor kan helpen in het collectieve zoekproces waarin spelers op een plezierige manier samenwerken aan organiseren, veranderen en vernieuwen.
Geen organisatie die tegenwoordig niet onder druk staat te veranderen, stelt Boonstra, onder invloed van zowel interne als externe factoren. Daar staat altijd spanning op: we zijn gedwongen nieuwe werkelijkheden te creëren en dat gaat gepaard met onzekerheid. Het is dus nuttig om te zoeken naar een plezierige manier om deze veranderingen door te voeren. Samenspel biedt de beste kans om diepgaande verandering en vernieuwing tot resultaat te brengen.
Veranderen als samenspel geeft een compleet overzicht van het veranderproces, samengebald in een model in de vorm van een lemniscaat, dat Boonstra ontwikkelde in samenwerking met zijn collega Hans Vermaak. Alle aspecten komen aan de orde, van het speelveld tot de verschillende spelers, de spelambitie, het spelidee, de spelpatronen, de spelvormen en de spelbeleving. Alle onderwerpen worden systematisch behandeld, waarbij Boonstra eveneens ruim aandacht heeft voor de specifiek veranderkundige afwegingen.
Tot slot komt Jaap Boonstra met wat we tegenwoordig voortschrijdend inzicht noemen. Vroeger heette dat met een mooi woord ‘demystificeren’, wanneer het consultants aanging. Gewoon ontkrachten dus in plat Nederlands. Onder de noemer ‘spelbederf’ constateert Boonstra dat er nogal wat misvattingen bestaan over het succesvol veranderen van organisaties, besluit Jaap Boonstra, die in lijn met de spelmetafoor wellicht het best omschreven kunnen worden als valsspelen of spelbederf. Urgentie creëren is er zo één, net als in het inschakelen van externe adviseurs. Het eerste is achterhaald, het tweede duidt op onvermogen bij het eigen management. Nog één: de uitvoering overlaten aan het middenmanagement en de vernieuwers aan nieuwe plannen laten werken. Dat geeft het gevoel dat de volgende verandering er alweer zit aan te komen. Niet doen, het is contraproductief.
(De gehele samenvatting van get nieuwe boek van Jaap Boonstra kunt u lezen in de november editie van Management Summaries, samen met samenvattingen van Durf het verschil te maken van Merlijn Ballieux en Guido van de Wiel, Leadership Agility van Ron Meyer en Ronald Meijers, en Vriend van een vriend van David Burkus.)
Over Hans van der Klis
Hans van der Klis is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.
