Compliance in het financieel toezichtrecht
Paperback Nederlands 2018 3e druk 9789013146110Samenvatting
Zoekt u verdieping binnen het onderwerp compliance? Deze uitgave behandelt niet alleen de compliancefunctie en haar organisatorische inbedding, maar ook de taken en verantwoordelijkheden van de compliance officer. Bovendien wordt het onderwerp zowel vanuit juridisch, cultureel als sociaalpsychologisch perspectief behandeld.
Compliance in het financieel toezichtrecht schetst een helder beeld van de opvattingen over compliance van alle betrokkenen in het financieel toezichtrecht. Denk hierbij aan zowel rechters, advocaten, compliance professionals als toezichthouders.
Deze titel behandelt niet alleen de compliancefunctie en de organisatorische inbedding van deze functie, maar ook de taken en verantwoordelijkheden van de compliance officer. Ook wordt aandacht besteed aan de gevolgen van non-compliance, waaronder het bancaire tuchtrecht. Hiernaast is specifieke aandacht besteed aan compliance in de trustsector en de rol van compliance in het financiële strafrecht.
Compliance verhelderd
De deskundige auteurs, allen werkzaam in de toezichtspraktijk, zijn erin geslaagd het onderwerp toegankelijk te maken voor een brede doelgroep. Ze behandelen een breed aantal onderwerpen en maken hierbij de onderliggende verbanden inzichtelijk. Elke professional die in aanraking komt met compliance-kwesties profiteert dan ook van deze uitgave.
Naast de juridische zijde van compliance, wordt het onderwerp ook ruimschoots vanuit cultureel- en sociaalpsychologisch perspectief bekeken.
De bundel sluit aan bij actuele ontwikkelingen, waaronder de verdergaande regulering vanuit Europa, zoals de bankenunie en MiFID II. Ook gaat veel aandacht uit naar de aanpassing van de nationale wetgeving inzake meldingen van ongebruikelijke transacties en trustkantoren, en wordt actuele rechtspraak inzake witwassen onder de loep genomen.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Rogier Stijnen
Inhoudsopgave
DEEl I DE COMPLIANCE OFFICER EN ZIJN OMGEVING13
De compliance officer: geschikt of ongeschikt?
1. Inleiding15
2. De positie van de compliance officer in de organisatie16
3. Europese richtsnoeren18
3.1. EBA, ESMA en EIOPA18
3.2. Betrouwbaarheid en geschiktheid19
3.3. Onafhankelijkheid19
3.4. Time commitment20
3.5. Beschikbaarheid van een ‘suitability policy’21
4. Mogelijke valkuilen21
4.1. Belemmering van rechtstreekse toegang tot de hoogste bedrijfsleiding21
4.2. Functievermenging22
4.3. De juridische en compliancefunctie onder één dak22
5. Aanstelling van een externe, onafhankelijke compliance monitor23
6. Afsluiting24
De rol van de compliance officer; de werking van de second line of defence
1. Inleiding25
2. Regelgeving of compliance cultuur?26
3. Het three-lines-of-defencemodel28
4. De rol van de compliance officer30
5. Identificeren32
6. Implementeren van beheersmaatregelen34
7. Monitoren en handhaven34
8. Rapporteren35
9. Enkele afsluitende beschouwingen36
Integriteit van organisaties: een sociaal psychologisch perspectief
1. Inleiding37
2. Besluitvormingsprocessen38
3. Het ontsporen van groepsprocessen41
4. Handelingsperspectief van een compliance officer43
DEEl II DE COMPLIANCEFUNCTIE EN HET JURIDISCHE SPEELVELD VAN DE COMPLIANCE OFFICER47
De compliancefunctie
1. Inleiding49
2. Historische schets en context49
2.1. Korte historische schets49
2.2. De context: governance, belangenverstrengeling en integriteitsrisico’s52
3. Uitgangspunten compliancefunctie54
3.1. Compliance charter54
3.2. Onafhankelijkheidsvereiste55
3.3. Vakbekwaamheid en effectiviteit57
3.4. Taken compliance officer57
4. Zelfregulering57
4.1. VCO58
4.2. DSI59
5. Compliancefunctie verzekeraars59
5.1. Solvency II60
5.2. Gedelegeerde Verordening60
6. Compliancefunctie banken63
6.1. CRD IV63
6.2. EBA Richtsnoeren63
7. Compliancefunctie beleggingsondernemingen65
7.1. Gedelegeerde MiFID II-Verordening66
7.2. ESMA Richtsnoeren67
8. Capita Selecta67
8.1. Verantwoordelijkheid compliancefunctie67
8.2. Feitelijk leiding geven69
8.3. Compliancefunctie versus compliance officer72
8.4. Bescherming positie72
9. Slotbeschouwing72
Compliance met financiële regelgeving in het tijdperk van de banken- en de kapitaalmarktunie
1. Inleiding73
2. Financiële regelgeving74
2.1. Europese regelgeving74
2.2. Implementatie en rechtstreekse werking76
2.3. Sectoraal versus cross-sectoraal77
3. Financiële toezichthouders78
3.1. EBA, ESMA en EIOPA78
3.2. ECB en SRB79
3.3. DNB en AFM81
4. Regelgeving en toezicht in de praktijk82
4.1. Vindbaarheid en kenbaarheid van regelgeving82
4.2. Taakafbakening toezichthouders83
4.3. Rechtsbescherming85
5. Nieuwe aandachtsgebieden85
5.1. Alternatieve kredietverlening85
5.2. FinTech86
5.3. Cryptocurrencies en Initial Coin Offerings87
6. Tot besluit88
Cultuur, compliance en klant centraal
1. Inleiding89
2. Klant centraal: vanzelfsprekend (maar niet overduidelijk)90
3. Het belang van (juridische) eenduidigheid92
4. De pluriforme betekenis van klant centraal93
5. Klantbelang en zorgplicht94
6. Klantbelang en vennootschappelijk belang97
7. Uitleiding99
DEEl III WITWASSEN, MELDPLICHT EN POORTWACHTERSFUNCTIE101
Witwassen: strafbaarstellingen, bewijskwesties en het gebruik van cryptocurrencies
1. Inleiding103
2. Witwassen als fenomeen103
3. Witwassen als strafbaarstelling105
4. Het bewijs (en vermoeden) van witwassen en witwas typologieën110
5. Recente witwasjurisprudentie115
6. Afsluiting122
De meldplicht in de WWFT – shoot first, ask questions later?
1. Inleiding125
2. De meldplicht en de subjectieve indicator126
3. De subjectieve indicator(en)127
4. Tussenconclusie131
5. Wettelijke definitie witwassen131
6. Melding doen; bij wie en op basis waarvan?132
7. Niet of te laat melden – mogelijke consequenties134
8. Alle ongebruikelijke transacties direct melden?135
9. Melding doen; op welk moment?137
10. Melding gedaan; en dan?138
11. Conclusie139
Compliance en de poortwachterfunctie van trustkantoren
1. Inleiding143
2. Europese initiatieven tegen witwassen en financiering van terrorisme145
3. Nationale wetgeving gericht tegen witwassen en financiering van terrorisme148
4. Internationale standaarden van regulering en toezicht betreffende trustkantoren152
5. Het wettelijke toezicht op trustkantoren152
6. Compliancefunctie en de taak van de compliance officer155
7. De poortwachtersfunctie van trustkantoren157
8. De Wtt 2018 en de poortwachterfunctie160
9. Toezicht en handhaving door DNB164
10. Afsluiting168
DEEl IV HANDHAVING169
Bankentuchtrecht
1. Inleiding171
2. Achtergronden van het bankentuchtrecht171
3. Niet-procedurele aspecten van het bankentuchtrecht173
3.1. De kring van eedafleggers173
3.2. De eedaflegging174
3.3. De binding aan het tuchtrecht176
3.4. ‘Bevrijding’ van Gedragsregels en tuchtrecht176
3.5. De Gedragsregels177
3.6. De Stichting Tuchtrecht Banken178
4. De procedure179
4.1. De melding179
4.2. Ontvankelijkheidsprocedure en de herzieningsprocedure179
4.3. De procedure voor de tuchtcommissie en voor de Commissie van Beroep180
5. Enkele problemen en dilemma’s vanuit compliance-perspectief181
5.1. ‘Klantbelang centraal’181
5.2. De inhoud van de Gedragsregels183
5.3. Doorlopende aandacht185
5.4. Meldplicht bankentuchtrecht en arbeidstuchtrecht: juridische en teleologische bezwaren186
5.5. Tegenstrijdige belangen bij melden187
5.6. Homeopathische verdunning van verantwoordelijkheid189
5.7. Het onderscheid tussen professionele en privéhandelingen190
6. Evaluatie: herstel van vertrouwen191
De integere bedrijfsuitoefening in het financiële strafrecht
1. Inleiding193
2. De strafrechtelijk verwijtbare rol van de bank193
3. Beleggingsfraude194
4. De bijzondere zorgplicht in het civiele recht195
5. De Safe Haven-zaak196
6. De rol van de bank197
7. De rol van de financiële dienstverlener198
8. Het strafbaar faciliteren van beleggingsfraude199
9. De bank als pleger van een strafbaar feit200
9.1. Kleurloos opzet200
9.2. De corrigerende werking van rechtsdwaling202
9.2.1. De advocaat in dienstbetrekking als onafhankelijk en onpartijdig adviseur203
9.2.2. De compliance officer als onafhankelijk en onpartijdig interne adviseur?204
9.2.3. Hoge AVAS-drempel210
9.3. Toerekening en het Drijfmest-arrest210
9.3.1. De in redelijkheid te vergen zorg en de integere bedrijfsuitoefening211
9.3.2. Een deugdelijk CDD-beleid212
9.3.3. Een matige integere bedrijfsuitoefening220
9.3.4. De compliancefunctie221
10. Uitleiding221
Strafrechtelijke waarborgen bij de bestuurlijke boete
1. Inleiding223
2. De bestuurlijke boete in de Awb; aan strafrecht gelijkwaardig?225
3. Nemo tenetur en zwijgrecht227
3.1. Het cautiemoment227
3.2. Reflexwerking van het zwijgrecht: uitsluiting wilsafhankelijk bewijsmateriaal230
3.3. Wat is wilsafhankelijk materiaal?234
3.4. Slotsom zwijgrecht in boetezaken236
3.5. Uitholling van het zwijgrecht?237
4. Bestraffend bestuur239
4.1. Het EHRM over boeteoplegging door het bestuursorgaan240
4.2. Het CBb over functiescheiding242
4.3. Bezwaarfase overslaan?243
5. De kwalificatievraag, lex certa245
5.1. Het EHRM over voorzienbaarheid246
5.2. Het CBb over het lex-certabeginsel247
5.3. Slotsom lex certa252
6. Geen straf zonder schuld?252
6.1. Daderschap en verwijtbaarheid bij kleurloze overtredingen253
6.2. Bestuursrechtspraak over beroepen op avas (rechtsdwaling)254
6.3. De aansprakelijkheid van de feitelijk leidinggever256
6.4. Oplossing: pleitbaar standpunt258
7. Conclusie259
DE AUTEURS263
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan