De CAR-verzekering

VOORWOORD V
LIJST VAN VERKORT AANGEHAALDE WERKEN VII
LIJST VAN AFKORTINGEN XIII

1 KARAKTER EN OORSPRONG VAN DE CAR-VERZEKERING 1
1.1 Algemeen 1
1.2 Hoofdkenmerken van de CAR-verzekering 4
1.3 Oorsprong van de CAR-polis 5
1.3.1 Oorsprong van de Engelse CAR-polis 5
1.3.1.1 Verschijningsvormen in Engeland 6
1.3.1.2 Contractor’s All Risks polis 7
1.3.1.3 Overige verschijningsvormen in Engeland 7
1.3.2 De verschijningsvormen in Nederland 8
1.4 Dekking van het post-bouwrisico 8

2 TOTSTANDKOMING, VERLENGING EN EINDE VAN DE CAR-VERZEKERING 11
2.1 Totstandkoming van de CAR-verzekering 11
2.1.1 Totstandkoming op de beurs 12
2.1.1.1 De gevolmachtigde agent/assuradeur 13
2.1.1.2 De verzekeringsmakelaar 18
2.2 Voorlopige dekking 19
2.2.1 Dekkingsomvang en voorwaarden van verzekering bij voorlopige dekking 20
2.2.2 Voorlopige dekking via de beurs 21
2.3 Verlenging van de CAR-verzekering 22
2.3.1 Aflopende CAR-polis 22
2.3.2 Doorlopende CAR-verzekering 26
2.4 Einde van de overeenkomst 26
2.4.1 De aflopende CAR-polis 27
2.4.2 De doorlopende CAR-polis 27
2.5 Wie sluit de verzekering? 28
2.5.1 Verplichting CAR-verzekering te sluiten in het bestek 29
2.6 De uitleg van de CAR-polis 33
2.7.1 Toepasselijkheid 37
2.7.2 Vernietigbaarheid. 38
2.7.3 De CAR-polis en de particuliere opdrachtgever 39
2.7.4 Kernbedingen Algemeen 41
2.7.4.1 De omschrijving van de dekking 41
2.7.4.2 Uitsluitingsclausules 42
2.7.4.3 Warranties 46
2.7.4.4 Dekkingstermijnen 46
2.7.4.5 Primaire en secundaire dekking 47
2.7.4.6 Wijze vaststellen premie 47
2.7.4.7 Definities van begrippen uit kernbedingen 47
2.7.5 Zwarte/grijze lijst 48
2.7.6 De CAR-verzekering en algemene voorwaarden in andere overeenkomsten 49

3 VERZWIJGING EN RISICOVERZWARING 53
3.1 Algemeen 53
3.2 Verzwijging en schending mededelingsplicht en de CAR-verzekering 54
3.2.1 Verzwijging en schending mededelingsplicht door verzekeringnemer 54
3.2.2 Verzwijging door de makelaar 58
3.2.3 Medeverzekerden en artikel 7:928 BW 61
3.2.3.1 Ad a: vragen(formulier) 63
3.2.3.2 Ad b: verschoonbaarheid 63
3.3 Rechtsgevolgen 65
3.4 Wijzigingen vóór het sluiten van de verzekeringsovereenkomst 65
3.4.1 Voorlopige dekking 66
3.5 Bekendheidsclausule 67
3.6 Risicoverzwaring 67
3.6.1 Artikel 293 WvK (oud) zelden van toepassing 68
3.6.2 Regelingen in de polis 69
3.6.2.1 Ad 1. Meldingsplicht met verval van recht 70
3.6.2.2 Ad 2. Warranties 74
3.6.2.3 Ad 3. Dekkingsuitsluiting 80
3.6.2.4 Ad 4. Dekkingsomschrijving 81

4 KRING VAN VERZEKERDEN 83
4.1 Algemeen 83
4.2 De verplichting bij de bouw betrokkenen mee te verzekeren 83
4.2.1 Wie worden meeverzekerd? 85
4.3 Verzekerde hoedanigheid 88
4.3.1 Hoedanigheid in relatie tot Het Werk 90
4.3.2 De hoedanigheid van de verzekeringnemer en andere, met name genoemde verzekerden 91
4.3.2.1 Dekking van de leverancier 92
4.3.3 Verzekerde hoedanigheid in de rubriek aansprakelijkheid 98
4.4 De CAR-verzekering als meerpartijenovereenkomst 100
4.4.1 Verzekeringsrechtelijk derdenbeding 100
4.4.1.1 De geldigheid van het beding 102
4.4.1.2 De aanvaarding 103
4.4.2 Kenbaarheid van de overeenkomst 110
4.5 Toelatingsclausule en vergelijkbare voorwaarden 111
4.6 Regres 116
4.6.1 Regres tussen de verzekerden onderling 122

5 HET VERZEKERBAAR BELANG 125
5.1 Definitie van verzekerbaar belang 126
5.2 Het belang bij de CAR-verzekering 129
5.2.1 De cascorubrieken 129
5.2.1.1 Het verzekerbaar belang in de CAR-rechtspraak 131
5.2.2 Tijdstip waarop het belang moet bestaan. 136
5.3 Wie komt recht op schadevergoeding toe? 137
5.4 De CAR-verzekering en overgang van het belang 142
5.5 De rubriek ‘Aansprakelijkheid’ 143

6 HET VERZEKERDE EVENEMENT EN ONZEKER VOORVAL 145
6.1 Onzeker voorval 145
6.1.1 Onzeker ten tijde van het sluiten van de verzekeringsovereenkomst 146
6.1.2 Subjectieve onzekerheid 155
6.1.3 Gevolgen van het honoreren van een beroep op het ontbreken van de vereiste onzekerheid 156
6.1.4 Onzeker voorval bij CAR-verzekeringen 157
6.1.5 Onzeker voorval en doorlopende CAR-polis 161
6.1.6 Onafwendbaarheidsclausules 163
6.2 Het evenement 164
6.2.1 Het evenement in de cascorubrieken 164
6.2.2 Omschrijving van het evenement in de polis 165
6.2.3 Het evenement tijdens de onderhoudstermijn 169
6.2.4 Evenement bij de WA-dekking 170
6.2.4.1 Opzichtclausule 171

7 BESCHADIGING, VERNIETIGING EN VERLIES 175
7.1 Beschadiging 175
7.1.1 Ad a: beschadiging en schade 178
7.1.2 Ad b: nooit goed geweest 179
7.2 Beschadiging in de CAR-rechtspraak 179
7.2.1 Wijziging in de stoffelijke structuur en aantasting 180
7.2.2 Vervuiling en verontreiniging 197
7.2.3 Subjectieve eisen en verwachtingen zijn onvoldoende 201
7.2.4 ‘Aantasting’ nader beschouwd 204
7.2.5 ‘Nooit goed geweest’ 208
7.2.5.1 Rechtspraak over de gaafheid van de zaak 208
7.2.5.2 De hoge raad: gaaf is niet zonder gebrek 209
7.2.5.3 Zaakvorming en vermenging 242
7.2.5.4 Conclusie 247
7.3 Vernietiging 248
7.4 Verlies en Diefstal 248

8 EIGEN GEBREK, OPZET EN GROVE SCHULD 251
8.1 Eigen gebrek 251
8.1.1 Eigen gebrek en de aansprakelijkheidsverzekering 254
8.1.2 Het eigen gebrek in de CAR-polis 256
8.1.2.1 De 7:951 BW-min polis 258
8.1.3 7:951-plus polis 265
8.1.3.1 Kosten herlevering 269
8.1.3.2 Kosten van verbetering 272
8.2 Eigen (grove) schuld 281
8.2.1 ‘Normale zorgvuldigheid’ en ‘nodige voorzorgsmaatregelen’ 290
8.2.2 ‘De verzekerde die de schade lijdt’ 296
8.2.2.1 Wie is de verzekerde die schade lijdt 297
8.2.3 Opzet 297

9 CAUSALITEIT 301
9.1 Causaal verband in het verzekeringsrecht 302
9.2 Causaliteit in de CAR-verzekering 304
9.2.1 Causaliteit met betrekking tot de primaire dekkingsvraag: schade door beschadiging 305
9.2.2 Causaliteit met betrekking tot (deels) wettelijk of contractueel uitgesloten oorzaken 312
9.2.2.1 Uitsluitingen 313
9.2.2.2 Direct door een eigen gebrek getroffen onderdeel 318
9.2.2.3 Schade door opzet of schuld 326
9.2.3 Onderhoudstermijn 327
9.2.4 Schade door ingebruikname 328

10 BEGRENZINGEN NAAR TIJD, PLAATS, BEDRAG EN WERK 335
10.1 Algemeen 335
10.2 Aanvang en einde van de dekkingstermijnen 336
10.2.1 De bouwtermijn 337
10.2.1.1 Aanvang bouwtermijn 337
10.2.1.2 Einde van de bouwtermijn 341
10.2.2 Onderhoudstermijn 351
10.2.2.1 Aanvang van de onderhoudstermijn 354
10.2.2.2 Einde onderhoudstermijn 355
10.3 Dekking gedurende bouw- en onderhoudstermijn 356
10.3.1 Het schadeproces 356
10.3.1.1 Inloop en Uitloop 359
10.3.2 Rubriek Het werk 362
10.3.2.1 De bouwtermijn 362
10.3.2.2 De onderhoudstermijn 375
10.3.3 Voortschrijdende schade 382
10.3.4 Rubriek aansprakelijkheid 385
10.3.4.1 Inloop 386
10.3.4.2 Uitloop 388
10.3.5 Rubriek bestaande eigendommen 391
10.3.6 Overige rubrieken 395
10.4 Begrenzing naar plaats 396
10.5 Begrenzing naar bedrag 398
10.5.1 De verzekerde som en eigen risico 398
10.5.1.1 De aflopende CAR-polis 399
10.5.1.2 De doorlopende CAR-polis 399
10.5.2 Serieschadeclausule 399
10.5.2.1 Rechtspraak 400
10.6 Het Werk 410
10.6.1 Rechtspraak 411

11 SAMENLOOP 417
11.1 Algemeen 417
11.1.1 Samenloop bij aansprakelijkheidsverzekeringen 419
11.1.2 Het pseudo-cascobelang 421
11.1.3 Het pseudo-cascobelang en samenloop in de CAR-verzekering 423
11.2 De polis kent geen eigen samenloopregeling 427
11.2.1 Ad 1. Samenloop CAR WA-/WA-verzekering 427
11.2.2 Rechtspraak 428
11.2.3 Ad 2. Samenloop CAR-casco of pseudo-WA/WA-verzekering 428
11.2.3.1 Ad a: de cascobelanghebbende vordert de schade 429
11.2.3.2 Ad b: De niet cascobelanghebbende vordert 433
11.2.4 Ad 3. Samenloop CAR-casco/cascoverzekering 434
11.2.4.1 Pseudo-casco/pseudo-casco 438
11.2.5 Artikel 266 WvK en de CAR 438
11.2.5.1 Rechtspraak 440
11.3 Samenloopregelingen in de polis 441
11.3.1 Geen samenloop wegens aard van de verzekering/primaire dekking 442
11.3.2 Primaire dekkingsclausules 443
11.3.2.1 Botsing tussen primaire dekkingsclausules 444
11.3.3 Secundaire dekking 445
11.3.3.1 Harde en zachte ‘na-u’ clausules 446
11.3.3.2 Rechtspraak 449
11.3.4 Spiegelbeeldclausule 455
11.3.4.1 Rechtspraak 456
11.4 Verjaring van de regresvordering 460

12 SCHADEVERGOEDING 463
12.1 Algemeen 463
12.2 Verplichtingen verzekerde 463
12.2.1 Schademelding 463
12.2.1.1 Rechtspraak 466
12.2.2 Medewerking bij vaststellen van de schade 481
12.2.2.1 Verbod erkennen aansprakelijkheid/de verplichting mee te werken aan gerechtelijke procedures 484
12.2.3 Bereddingsplicht 487
12.2.3.1 Rechtspraak 491
12.3 Vormen van schade 498
12.3.1 Algemeen 498
12.3.1.1 Kosten van herstel 498
12.3.1.2 Uitsluitend kosten van herstel 501
12.3.2 Bedrijfsschade 501
12.3.2.1 Compensatoire interesten en wettelijke rente 507
12.3.3 Overige schade 510
12.3.3.1 Kosten rechtsbijstand 510
12.3.4 BTW 513
12.3.5 Geen of alternatief herstel 515
12.4 Verjarings- en vervaltermijnen 516
12.5 Betaaladresclausule 521

JURISPRUDENTIEREGISTER 529
TREFWOORDENREGISTER 539