Over Kars de Graaf
Mr. K.J. de Graaf is universitair hoofddocent bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, rechter-plaatsvervanger in de rechtbanken Assen en Leeuwarden en voorzitter van de Bezwaarschriftcommissie Reiderland c.s.
Bert Marseille,
Kars de Graaf
Inleiding bestuursrecht
Paperback Nederlands 2021 2e druk 9789462909502Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Samenvatting
Het bestuursrecht regelt de rechten en plichten die de overheid en burgers ten opzichte van elkaar hebben. Denk aan het verlenen van een vergunning om iets te bouwen, het verstrekken van een werkloosheidsuitkering, het toekennen van een subsidie en het innen van belastingen. Soms laat de overheid zich van haar royale kant zien (zoals bij steunmaatregelen voor bedrijven die door de coronacrisis in de problemen zijn gekomen), soms van haar strenge kant (als een boete wordt opgelegd aan iemand die zich niet aan de beperkende coronamaatregelen houdt).
Dit boek biedt een beknopte inleiding in het bestuursrecht. De belangrijkste vragen die worden beantwoord: Waaraan ontleent de overheid haar machtspositie? Hoever strekken de bevoegdheden van de overheid en waar liggen de grenzen ervan? Welke middelen hebben burgers om overheidshandelen waarmee ze het niet eens zijn bij de rechter aan te kaarten?
Kenmerkend voor deze inleiding bestuursrecht is dat abstract juridisch jargon zoveel mogelijk wordt vermeden. Daarnaast wordt niet alleen uitgelegd hoe het bestuursrecht in elkaar zit, maar wordt ook de werking ervan aan de hand van talloze voorbeelden toegelicht. Het boek is geschikt als algemeen inleidend studieboek voor universitaire en hbo-opleidingen en is daarnaast interessant voor iedereen die wil weten hoe het bestuursrecht werkt.
Specificaties
ISBN13:9789462909502
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:360
Uitgever:Boom Juridische Uitgevers
Druk:2
Verschijningsdatum:9-8-2021
Hoofdrubriek:Juridisch
ISSN:
Jongbloed:Bestuursrecht [algemeen]
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Inhoudsopgave
1 Inleiding 17
1.1 Bestuursrecht 17
1.2 Overheid en burger 17
1.2.1 De overheid 17
1.2.2 De betekenis van het begrip overheid in het bestuursrecht 21
1.2.3 De groei van de overheid 21
1.2.4 De burger 22
1.3 Wederzijdse rechten en plichten van overheid en burger 23
1.3.1 Plichten van de burger ten opzichte van de overheid 23
1.3.2 Rechten van de burger ten opzichte van de overheid 25
1.3.3 Rechten en plichten van de overheid: spiegelbeeld van die van de burger 27
1.3.4 Schematische weergave 27
1.4 Legitimiteit en normering van het handelen van de overheid 28
1.4.1 Democratische rechtsstaat 29
1.4.2 De reikwijdte van het legaliteitsbeginsel 30
1.4.3 Nuancering van de betekenis van het legaliteitsbeginsel 32
1.4.4 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur 34
1.5 Het afdwingen van rechten en plichten: handhaving en rechtsbescherming 35
1.6 Verschillende soorten rechtsregels 37
1.6.1 Geschreven en ongeschreven rechtsregels 37
1.6.2 Wetten in formele zin en besluiten 38
1.6.3 Originaire en gedelegeerde regelgeving 39
1.6.4 Algemeen en bijzonder bestuursrecht 40
1.6.5 Regels van nationaal en van internationaal recht 44
1.7 Samenvatting 45
2 De overheid en de burger in het bestuursrecht 49
2.1 Inleiding 49
2.2 De overheid: rechtspersonen, bestuursorganen en natuurlijke personen 50
2.2.1 Rechtspersoon 50
2.2.2 Bestuursorgaan 50
2.2.3 Natuurlijke personen: ambtsdragers en personeel 52
2.3 Het begrip bestuursorgaan nader beschouwd 53
2.3.1 Inleiding 53
2.3.2 Organen van rechtspersonen, ingesteld krachtens publiekrecht: artikel 1:1 lid 1 onder a Awb 55
2.3.3 Andere personen en colleges met enig openbaar gezag bekleed: artikel 1:1 lid 1 onder b Awb 58
2.3.4 Uitzonderingen: artikel 1:1 lid 2 en 3 Awb 60
2.4 De belanghebbende 61
2.4.1 Inleiding 61
2.4.2 Definitie van het begrip belanghebbende 64
2.4.3 Verschillende categorieën belanghebbenden 66
2.5 Belanghebbende op grond van artikel 1:2 lid 1 Awb 67
2.5.1 Eigen belang 67
2.5.2 Persoonlijk belang 67
2.5.3 Objectief bepaalbaar belang 71
2.5.4 Actueel belang 71
2.5.5 Direct geraakt belang 72
2.6 Artikel 1:2 lid 2 Awb: aan bestuursorganen toevertrouwde belangen 74
2.7 Artikel 1:2 lid 3 Awb: rechtspersonen die opkomen voor algemene en collectieve belangen 76
3 Handelingen van de overheid 83
3.1 Inleiding 83
3.2 Het besluit in de zin van de Awb 84
3.2.1 Belang van het begrip besluit 85
3.2.2 Schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan 87
3.2.3 Rechtshandeling 87
3.2.4 Rechtshandeling: wettelijke verruimingen 89
3.2.5 Rechtshandeling: verruimingen op grond van de jurisprudentie 91
3.2.6 Publiekrechtelijk van karakter 97
3.3 Verschillende soorten besluiten 99
3.3.1 Algemeen verbindende voorschriften 100
3.3.2 Beleidsregels 104
3.3.3 De regeling van de beleidsregels in de Awb 106
3.3.4 Concretiserende besluiten van algemene strekking 110
3.3.5 Plannen 111
3.3.6 Beschikkingen 112
4 Het verkrijgen en uitoefenen van bestuursbevoegdheden 115
4.1 Inleiding 115
4.2 Attributie 116
4.2.1 Attributie aan bestuursorganen met een (politieke) verantwoordingsplicht 116
4.2.2 Attributie aan zelfstandige bestuursorganen 117
4.2.3 Attributie aan ambtelijke bestuursorganen 118
4.3 Delegatie 119
4.3.1 Kenmerken 119
4.3.2 De bevoegdheid tot delegatie 120
4.4 Mandaat 121
4.4.1 Kenmerken 121
4.4.2 Ongeoorloofde mandaatverlening 122
4.4.3 Het mandaatbesluit 125
4.4.4 Mandaat aan niet-ondergeschikten 127
4.4.5 Ondermandaat 128
4.5 Van norm naar beslissing: wetsinterpretatie, beoordelen, beslissen en toetsen 128
4.5.1 Inleiding 128
4.5.2 Wetsinterpretatie 133
4.5.3 Objectieve beoordelingsruimte 134
4.5.4 Feitenvaststelling 134
4.5.5 Beoordelingsvrijheid 135
4.5.6 Beleidsvrijheid 137
4.5.7 Afwijkende terminologie van de Afdeling bestuursrechtspraak 140
4.5.8 Conclusie: rechtmatig besluiten is soms juridisch gecompliceerd, maar meestal niet 141
5 Normen voor besluitvorming 143
5.1 Inleiding 143
5.2 De toepassing van ongeschreven rechtsregels, rechtsbeginselen en algemene beginselen van behoorlijk bestuur op de bevoegdheidsuitoefening 144
5.3 Procedurele normen 146
5.3.1 Correcte bejegening van de burger 146
5.3.2 Zorgvuldig onderzoek van de feiten 147
5.3.3 Zorgvuldige beslissingsprocedure 150
5.3.4 Draagkrachtige motivering 152
5.3.5 Bekendmaking en mededeling 152
5.4 Normen voor de inhoud van besluiten 153
5.4.1 Specialiteitsbeginsel en verbod op détournement de pouvoir 154
5.4.2 Het evenredigheidsbeginsel 158
5.4.3 Gelijkheidsbeginsel 163
5.4.4 Vertrouwensbeginsel 169
5.5 Normen voor het intrekken en wijzigen van besluiten 173
5.5.1 Intrekken of wijzigen van een besluit op initiatief van het bestuursorgaan 174
5.5.2 Intrekken of wijzigen van een besluit op verzoek van een burger? 178
5.6 Normen voor verschillende soorten bestuurshandelingen 182
5.6.1 Normen voor algemeen verbindende voorschriften 182
5.6.2 Normen voor privaatrechtelijk handelen 183
5.6.3 Normen voor niet op rechtsgevolg gerichte handelingen 184
6 Overheid en privaatrecht 187
6.1 Inleiding 187
6.2 Principiële opvattingen over de verhouding publiek- en privaatrecht 188
6.2.1 De gemene rechtsleer en de tweewegenleer 188
6.2.2 Kritiek op de gemene rechtsleer en de tweewegenleer 189
6.2.3 De invloed op de burgerlijke rechter 190
6.3 De algemene toepasselijkheid van het BW op privaatrechtelijk overheidshandelen 190
6.4 Wettelijke beperkingen op het gebruik van het privaatrecht door de overheid 192
6.5 Onaanvaardbare doorkruising 193
6.5.1 Inleiding 193
6.5.2 De wet voorziet 194
6.5.3 Inhoud en strekking van de regeling 195
6.5.4 De belangen van de burgers 197
6.5.5 Vergelijkbaar resultaat 199
6.5.6 Onaanvaardbare doorkruising en de oude tweewegenleer 200
6.6 De toepasselijkheid van publiekrechtelijke normen op privaatrechtelijk handelen 201
6.6.1 De algemene beginselen van behoorlijk bestuur 201
6.6.2 De grondrechten 203
6.7 Overeenkomsten met de overheid 204
6.7.1 Soorten overeenkomsten 205
6.7.2 Gebondenheid en nakoming 206
6.7.3 Onvoorziene omstandigheden 207
6.7.4 Rechtsbescherming 208
6.8 Openbare zaken 211
6.8.1 Inleiding en soorten zaken 211
6.8.2 Gewoon en bijzonder gebruik 212
6.8.3 Gebruiksvoorwaarden en publiekrechtelijke regelingen 213
7 Handhaving 217
7.1 Inleiding 217
7.2 De bevoegdheid om te handhaven 219
7.2.1 Vijf kernbegrippen 219
7.2.2 Wettelijke grondslag als voorwaarde voor handhaving 220
7.2.3 Reikwijdte van de handhavingsbevoegdheid 221
7.3 Overtredingen op het spoor komen 222
7.3.1 Toezicht 223
7.3.2 Van toezicht naar handhaving 225
7.4 De keuze tussen wel of niet handhaven 227
7.4.1 Valt er iets te kiezen? 227
7.4.2 Te gering belang 229
7.4.3 Concreet zicht op legalisatie 230
7.4.4 Gedogen 231
7.5 Vier handhavingsinstrumenten 233
7.5.1 Last onder bestuursdwang 233
7.5.2 Last onder dwangsom 236
7.5.3 De keuze tussen bestuursdwang en dwangsom 240
7.5.4 Bestuurlijke boete 241
7.5.5 Intrekking begunstigende beschikking 247
8 Nadeelcompensatie en schadevergoeding 251
8.1 Inleiding 251
8.2 Nadeelcompensatie 252
8.3 Grondslag voor vergoeding van schade vanwege rechtmatig overheidshandelen 253
8.3.1 Wettelijke regels 253
8.3.2 Beleidsregels 255
8.3.3 Jurisprudentie 255
8.3.4 Nadeelcompensatie op grond van het égalitébeginsel in de Awb 259
8.4 Randvoorwaarden en criteria voor nadeelcompensatie 260
8.4.1 Randvoorwaarden 260
8.4.2 Criteria ter invulling van het égalitébeginsel 261
8.5 Schadevergoeding 267
8.5.1 Inleiding 267
8.5.2 Onrechtmatigheid en toerekenbaarheid 267
8.5.3 Relativiteit 271
8.5.4 Causaliteit 272
8.5.5 Schade 274
8.5.6 Eigen schuld en schadebeperkingsplicht 274
8.5.7 Verjaring 276
9 Procedures van geschilbeslechting 279
9.1 Inleiding 279
9.2 De bezwaarprocedure 279
9.2.1 Bezwaar als voorprocedure ten opzichte van de procedure bij de bestuursrechter 280
9.2.2 De procedure zoals geregeld in de Awb 281
9.2.3 De informele aanpak van bezwaren 283
9.3 De procedure bij de bestuursrechter: karakterisering 286
9.3.1 De toegang tot de procedure: laagdrempelig, maar niet onbeperkt 286
9.3.2 De procedure: veel vrijheid voor de rechter 287
9.3.3 De uitkomst van de procedure: finale geschilbeslechting? 288
9.3.4 Ontwikkeling in de bestuursrechtspraak: van toetsing naar geschilbeslechting 289
9.4 Bevoegdheid van de bestuursrechter 292
9.4.1 Absolute bevoegdheid 292
9.4.2 Relatieve bevoegdheid 295
9.5 Ontvankelijkheid 296
9.6 De inrichting van de procedure bij de bestuursrechter 299
9.6.1 Indienen van beroep en dossiervorming 299
9.6.2 Vooronderzoek 300
9.6.3 Wel of geen zitting? 301
9.6.4 De zitting 302
9.7 De toetsing door de bestuursrechter 305
9.7.1 Het bepalen van de omvang van het geschil door de rechter 305
9.7.2 De inhoud van de toetsing door de rechter; bewijsrecht 313
9.8 De uitspraak en het vervolg 316
9.8.1 Verschillende mogelijke uitspraken; de consequenties daarvan voor het besluit 316
9.8.2 Vernietigen, maar de rechtsgevolgen in stand laten 318
9.8.3 Vernietigen en zelf in de zaak voorzien 319
9.8.4 De bestuurlijke lus 320
9.8.5 Nevenbeslissingen in de uitspraak over griffierecht en proceskosten 322
9.8.6 Schadevergoeding 323
9.8.7 Na de uitspraak: hoger beroep? 325
9.9 De voorlopige voorziening 327
9.9.1 Bevoegdheid en ontvankelijkheid 328
9.9.2 De inhoudelijke beoordeling van het verzoek 329
9.9.3 De te treffen voorlopige voorzieningen 331
9.9.4 Kortsluiting 331
Literatuur 333
Jurisprudentieregister 343
Artikelenregister 353
Trefwoordenregister 357
1.1 Bestuursrecht 17
1.2 Overheid en burger 17
1.2.1 De overheid 17
1.2.2 De betekenis van het begrip overheid in het bestuursrecht 21
1.2.3 De groei van de overheid 21
1.2.4 De burger 22
1.3 Wederzijdse rechten en plichten van overheid en burger 23
1.3.1 Plichten van de burger ten opzichte van de overheid 23
1.3.2 Rechten van de burger ten opzichte van de overheid 25
1.3.3 Rechten en plichten van de overheid: spiegelbeeld van die van de burger 27
1.3.4 Schematische weergave 27
1.4 Legitimiteit en normering van het handelen van de overheid 28
1.4.1 Democratische rechtsstaat 29
1.4.2 De reikwijdte van het legaliteitsbeginsel 30
1.4.3 Nuancering van de betekenis van het legaliteitsbeginsel 32
1.4.4 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur 34
1.5 Het afdwingen van rechten en plichten: handhaving en rechtsbescherming 35
1.6 Verschillende soorten rechtsregels 37
1.6.1 Geschreven en ongeschreven rechtsregels 37
1.6.2 Wetten in formele zin en besluiten 38
1.6.3 Originaire en gedelegeerde regelgeving 39
1.6.4 Algemeen en bijzonder bestuursrecht 40
1.6.5 Regels van nationaal en van internationaal recht 44
1.7 Samenvatting 45
2 De overheid en de burger in het bestuursrecht 49
2.1 Inleiding 49
2.2 De overheid: rechtspersonen, bestuursorganen en natuurlijke personen 50
2.2.1 Rechtspersoon 50
2.2.2 Bestuursorgaan 50
2.2.3 Natuurlijke personen: ambtsdragers en personeel 52
2.3 Het begrip bestuursorgaan nader beschouwd 53
2.3.1 Inleiding 53
2.3.2 Organen van rechtspersonen, ingesteld krachtens publiekrecht: artikel 1:1 lid 1 onder a Awb 55
2.3.3 Andere personen en colleges met enig openbaar gezag bekleed: artikel 1:1 lid 1 onder b Awb 58
2.3.4 Uitzonderingen: artikel 1:1 lid 2 en 3 Awb 60
2.4 De belanghebbende 61
2.4.1 Inleiding 61
2.4.2 Definitie van het begrip belanghebbende 64
2.4.3 Verschillende categorieën belanghebbenden 66
2.5 Belanghebbende op grond van artikel 1:2 lid 1 Awb 67
2.5.1 Eigen belang 67
2.5.2 Persoonlijk belang 67
2.5.3 Objectief bepaalbaar belang 71
2.5.4 Actueel belang 71
2.5.5 Direct geraakt belang 72
2.6 Artikel 1:2 lid 2 Awb: aan bestuursorganen toevertrouwde belangen 74
2.7 Artikel 1:2 lid 3 Awb: rechtspersonen die opkomen voor algemene en collectieve belangen 76
3 Handelingen van de overheid 83
3.1 Inleiding 83
3.2 Het besluit in de zin van de Awb 84
3.2.1 Belang van het begrip besluit 85
3.2.2 Schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan 87
3.2.3 Rechtshandeling 87
3.2.4 Rechtshandeling: wettelijke verruimingen 89
3.2.5 Rechtshandeling: verruimingen op grond van de jurisprudentie 91
3.2.6 Publiekrechtelijk van karakter 97
3.3 Verschillende soorten besluiten 99
3.3.1 Algemeen verbindende voorschriften 100
3.3.2 Beleidsregels 104
3.3.3 De regeling van de beleidsregels in de Awb 106
3.3.4 Concretiserende besluiten van algemene strekking 110
3.3.5 Plannen 111
3.3.6 Beschikkingen 112
4 Het verkrijgen en uitoefenen van bestuursbevoegdheden 115
4.1 Inleiding 115
4.2 Attributie 116
4.2.1 Attributie aan bestuursorganen met een (politieke) verantwoordingsplicht 116
4.2.2 Attributie aan zelfstandige bestuursorganen 117
4.2.3 Attributie aan ambtelijke bestuursorganen 118
4.3 Delegatie 119
4.3.1 Kenmerken 119
4.3.2 De bevoegdheid tot delegatie 120
4.4 Mandaat 121
4.4.1 Kenmerken 121
4.4.2 Ongeoorloofde mandaatverlening 122
4.4.3 Het mandaatbesluit 125
4.4.4 Mandaat aan niet-ondergeschikten 127
4.4.5 Ondermandaat 128
4.5 Van norm naar beslissing: wetsinterpretatie, beoordelen, beslissen en toetsen 128
4.5.1 Inleiding 128
4.5.2 Wetsinterpretatie 133
4.5.3 Objectieve beoordelingsruimte 134
4.5.4 Feitenvaststelling 134
4.5.5 Beoordelingsvrijheid 135
4.5.6 Beleidsvrijheid 137
4.5.7 Afwijkende terminologie van de Afdeling bestuursrechtspraak 140
4.5.8 Conclusie: rechtmatig besluiten is soms juridisch gecompliceerd, maar meestal niet 141
5 Normen voor besluitvorming 143
5.1 Inleiding 143
5.2 De toepassing van ongeschreven rechtsregels, rechtsbeginselen en algemene beginselen van behoorlijk bestuur op de bevoegdheidsuitoefening 144
5.3 Procedurele normen 146
5.3.1 Correcte bejegening van de burger 146
5.3.2 Zorgvuldig onderzoek van de feiten 147
5.3.3 Zorgvuldige beslissingsprocedure 150
5.3.4 Draagkrachtige motivering 152
5.3.5 Bekendmaking en mededeling 152
5.4 Normen voor de inhoud van besluiten 153
5.4.1 Specialiteitsbeginsel en verbod op détournement de pouvoir 154
5.4.2 Het evenredigheidsbeginsel 158
5.4.3 Gelijkheidsbeginsel 163
5.4.4 Vertrouwensbeginsel 169
5.5 Normen voor het intrekken en wijzigen van besluiten 173
5.5.1 Intrekken of wijzigen van een besluit op initiatief van het bestuursorgaan 174
5.5.2 Intrekken of wijzigen van een besluit op verzoek van een burger? 178
5.6 Normen voor verschillende soorten bestuurshandelingen 182
5.6.1 Normen voor algemeen verbindende voorschriften 182
5.6.2 Normen voor privaatrechtelijk handelen 183
5.6.3 Normen voor niet op rechtsgevolg gerichte handelingen 184
6 Overheid en privaatrecht 187
6.1 Inleiding 187
6.2 Principiële opvattingen over de verhouding publiek- en privaatrecht 188
6.2.1 De gemene rechtsleer en de tweewegenleer 188
6.2.2 Kritiek op de gemene rechtsleer en de tweewegenleer 189
6.2.3 De invloed op de burgerlijke rechter 190
6.3 De algemene toepasselijkheid van het BW op privaatrechtelijk overheidshandelen 190
6.4 Wettelijke beperkingen op het gebruik van het privaatrecht door de overheid 192
6.5 Onaanvaardbare doorkruising 193
6.5.1 Inleiding 193
6.5.2 De wet voorziet 194
6.5.3 Inhoud en strekking van de regeling 195
6.5.4 De belangen van de burgers 197
6.5.5 Vergelijkbaar resultaat 199
6.5.6 Onaanvaardbare doorkruising en de oude tweewegenleer 200
6.6 De toepasselijkheid van publiekrechtelijke normen op privaatrechtelijk handelen 201
6.6.1 De algemene beginselen van behoorlijk bestuur 201
6.6.2 De grondrechten 203
6.7 Overeenkomsten met de overheid 204
6.7.1 Soorten overeenkomsten 205
6.7.2 Gebondenheid en nakoming 206
6.7.3 Onvoorziene omstandigheden 207
6.7.4 Rechtsbescherming 208
6.8 Openbare zaken 211
6.8.1 Inleiding en soorten zaken 211
6.8.2 Gewoon en bijzonder gebruik 212
6.8.3 Gebruiksvoorwaarden en publiekrechtelijke regelingen 213
7 Handhaving 217
7.1 Inleiding 217
7.2 De bevoegdheid om te handhaven 219
7.2.1 Vijf kernbegrippen 219
7.2.2 Wettelijke grondslag als voorwaarde voor handhaving 220
7.2.3 Reikwijdte van de handhavingsbevoegdheid 221
7.3 Overtredingen op het spoor komen 222
7.3.1 Toezicht 223
7.3.2 Van toezicht naar handhaving 225
7.4 De keuze tussen wel of niet handhaven 227
7.4.1 Valt er iets te kiezen? 227
7.4.2 Te gering belang 229
7.4.3 Concreet zicht op legalisatie 230
7.4.4 Gedogen 231
7.5 Vier handhavingsinstrumenten 233
7.5.1 Last onder bestuursdwang 233
7.5.2 Last onder dwangsom 236
7.5.3 De keuze tussen bestuursdwang en dwangsom 240
7.5.4 Bestuurlijke boete 241
7.5.5 Intrekking begunstigende beschikking 247
8 Nadeelcompensatie en schadevergoeding 251
8.1 Inleiding 251
8.2 Nadeelcompensatie 252
8.3 Grondslag voor vergoeding van schade vanwege rechtmatig overheidshandelen 253
8.3.1 Wettelijke regels 253
8.3.2 Beleidsregels 255
8.3.3 Jurisprudentie 255
8.3.4 Nadeelcompensatie op grond van het égalitébeginsel in de Awb 259
8.4 Randvoorwaarden en criteria voor nadeelcompensatie 260
8.4.1 Randvoorwaarden 260
8.4.2 Criteria ter invulling van het égalitébeginsel 261
8.5 Schadevergoeding 267
8.5.1 Inleiding 267
8.5.2 Onrechtmatigheid en toerekenbaarheid 267
8.5.3 Relativiteit 271
8.5.4 Causaliteit 272
8.5.5 Schade 274
8.5.6 Eigen schuld en schadebeperkingsplicht 274
8.5.7 Verjaring 276
9 Procedures van geschilbeslechting 279
9.1 Inleiding 279
9.2 De bezwaarprocedure 279
9.2.1 Bezwaar als voorprocedure ten opzichte van de procedure bij de bestuursrechter 280
9.2.2 De procedure zoals geregeld in de Awb 281
9.2.3 De informele aanpak van bezwaren 283
9.3 De procedure bij de bestuursrechter: karakterisering 286
9.3.1 De toegang tot de procedure: laagdrempelig, maar niet onbeperkt 286
9.3.2 De procedure: veel vrijheid voor de rechter 287
9.3.3 De uitkomst van de procedure: finale geschilbeslechting? 288
9.3.4 Ontwikkeling in de bestuursrechtspraak: van toetsing naar geschilbeslechting 289
9.4 Bevoegdheid van de bestuursrechter 292
9.4.1 Absolute bevoegdheid 292
9.4.2 Relatieve bevoegdheid 295
9.5 Ontvankelijkheid 296
9.6 De inrichting van de procedure bij de bestuursrechter 299
9.6.1 Indienen van beroep en dossiervorming 299
9.6.2 Vooronderzoek 300
9.6.3 Wel of geen zitting? 301
9.6.4 De zitting 302
9.7 De toetsing door de bestuursrechter 305
9.7.1 Het bepalen van de omvang van het geschil door de rechter 305
9.7.2 De inhoud van de toetsing door de rechter; bewijsrecht 313
9.8 De uitspraak en het vervolg 316
9.8.1 Verschillende mogelijke uitspraken; de consequenties daarvan voor het besluit 316
9.8.2 Vernietigen, maar de rechtsgevolgen in stand laten 318
9.8.3 Vernietigen en zelf in de zaak voorzien 319
9.8.4 De bestuurlijke lus 320
9.8.5 Nevenbeslissingen in de uitspraak over griffierecht en proceskosten 322
9.8.6 Schadevergoeding 323
9.8.7 Na de uitspraak: hoger beroep? 325
9.9 De voorlopige voorziening 327
9.9.1 Bevoegdheid en ontvankelijkheid 328
9.9.2 De inhoudelijke beoordeling van het verzoek 329
9.9.3 De te treffen voorlopige voorzieningen 331
9.9.4 Kortsluiting 331
Literatuur 333
Jurisprudentieregister 343
Artikelenregister 353
Trefwoordenregister 357
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
