Alleen degene die zich slim kan aanpassen aan een continu veranderende omgeving zal overleven. Een theorie die geldt in de biologie, maar ook voor organisaties. Belangrijk is dan wel te weten hoe de wereld om je heen verandert. Dit is de essentie van Return on Learning: het gestructureerd in kaart brengen van ontwikkelingen die een positieve of negatieve impact op de en jouw wereld kunnen hebben, waardoor je leert hoe je je hieraan kunt aanpassen. Het verhogen van het adaptieve vermogen dus.
Langetermijndenken
Langetermijndenken is naar mijn mening een competentie die de meeste organisaties niet bezitten. En dat heeft uiteraard een reden. Het BBP- en ROI-denken is van grote invloed op het bepalen van de waarde van organisaties en de ontwikkeling van onze maatschappij. Het systeem waarin we werken en leven is gebaseerd op slechts één valuta: geld. Het is een belangrijke reden waarom noodzakelijke vernieuwing moeilijk van de grond komt. Zolang het BBP en ROI als primaire en vaak ook enige sturingsinstrumenten worden gebruikt, bouwen we geen weg, maar behouden we een barrière voor de toekomst.
Return on Learning
Oplossingen voor de lange termijn ontstaan niet door lineair vanuit deze bestaande kaders te blijven denken en acteren. Het concentreren op het BBP en ROI zorgt voor een focus op het komende jaar in plaats van op de toekomst. We acteren hierdoor als beheerders van het bestaande, niet als ontwerpers van de toekomst. Het gebrek aan een langetermijnsturingsinstrument houdt ons gevangen. Daarom is een langetermijnsturingsinstrument nodig en deze noem ik Return on Learning (ROL). De uitgangspunten van ROL zijn de volgende:
1. De toekomst van de wereld voor toekomstige generaties borgen.
2. Hoge leercurves realiseren op domeinen waar de onzekerheid hoog is.
3. Continue verzameling en documentatie van nieuwe inzichten.
4. Continu zicht krijgen op nieuwe vragen via Key Learning Indicators (KLI’s).
Valuta
Zo ontstaat naast ROI een nieuwe valuta waar intern op gestuurd kan worden: ROL. Een valuta met een andere waarde dan geld nu, een waarde die exploratie van de toekomst vertegenwoordigt. Want zoek je als organisatie antwoorden, of vragen? Als je antwoorden hebt, bezit je kennis. Als je de juiste vragen stelt, beschik je over intelligentie. Kennis is nodig in het hier en nu, intelligentie om de toekomst op de juiste manier te benaderen. We kunnen de toekomst niet meer voor ons uit blijven schuiven. Er zijn voor elke organisatie genoeg thema’s te benoemen waar exploratie noodzakelijk en waardevol zal zijn. Er zijn domeinen te over waar we onzeker over zijn en die we niet meer kunnen negeren.
Hoge leercurves
ROL stuurt dan ook op hoge leercurves op domeinen die de toekomst van organisaties sterk positief of negatief kunnen beïnvloeden. Door gestructureerd en structureel met ROL te werken, wordt toekomstdenken daadwerkelijk geborgd binnen organisaties en overheden. En wordt voorkomen dat huidige antwoorden ook in de toekomst dominant blijven. Zo ontstaat een hoog adaptatievermogen gebaseerd op de waardevolle inzichten die continu worden opgedaan en ROL verhogen.
Hoge leercurves en de toepassing daarvan zijn nieuwe en cruciale valuta om ons denken en handelen te doorbreken en de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien. ROL bouwt aan het vermogen om de toekomst te duiden en hiernaar te handelen. Aan de slag dus.
Over Rob Adams
Rob Adams is columnist en schrijver van vijf boeken over vernieuwing. Zijn observaties zijn gebaseerd op het werken aan toekomstvraagstukken bij bedrijven en overheden. Daarnaast is hij een veelgevraagd internationaal spreker over de toekomst en vernieuwing. Hij is de oprichter van Six Fingers, een collectief van strategie- en innovatieontwikkelaars.
