De wetenschappers Henk Volberda, Frans van den Bosch en Kevin Heij van onderzoeksinstituut INSCOPE bieden daarnaast recepten die ondernemers en managers helpen in de keus tussen bijvoorbeeld verbetering of radicale vernieuwing van hun huidige business model.
De uitkomsten van dit onderzoek onder zo’n 600 Nederlandse bedrijven kun je op twee manieren zien. Aan de ene kant: wat treurig dat een op de drie Nederlandse bedrijven (vrijwel) niets doet aan innovatie van hun business model. Aan de andere kant: wat positief dat 43% van de Nederlandse bedrijven ‘in hoge of enige mate’ in staat is om een radicaal nieuw businessmodel te ontwikkelen en tegelijk hun bestaande business model te verfijnen. Daarmee scoren ze gemiddeld 18% hogere bedrijfsprestaties dan niet-innoveerders.
De teloorgang van Kodak - dat nota bene de voorloper van de digitale camera uitvond maar geen afstand durfde te doen van de opbrengsten die de analoge camera’s genereerden - laat zien dat tijdig technisch innoveren nog geen garantie is voor tijdig je business model in de goede richting buigen.
Volberda en zijn medeonderzoekers gaan ook in op de vraag hoe je replicatie en vernieuwing van business modellen organiseert. De belangrijkste hefbomen daarvoor zijn, in volgorde van positief effect: ondernemend management, nieuwe organisatievormen zoals een platte netwerkorganisatie, en (pas op de derde plaats) technologie. Daarnaast geven ze mooi inzicht in wat ze noemen de versnellers en vertragers van business model innovatie. Zo leidt uitgebreid klantonderzoek hooguit tot verbetering van hetzelfde, en moet je voor een radicale vernieuwing tijdig je CEO de laan uitsturen, want die is hooguit tien jaar houdbaar.
Volberda en zijn mede-onderzoekers leverden een inspirerend en uitgebreid boek af dat wemelt van de cases, waaronder Vopak, TomTom, Randstad, IHC Merwede, KPN. Het enige minpunt is een ontbrekend trefwoordenregister.
