Koers bepalen

1 Inleiding 11
1.1 Aanleiding tot het onderzoek 11
1.2 Doel en aard van het onderzoek 12
1.3 Normenkader 14
1.4 Leeswijzer 16

2 Verantwoording 19
2.1 Inleiding 19
2.2 Verkennende fase: literatuurstudie, documentenanalyse, enquête, interviews en selectie van projecten 19
2.3 Verdiepende fase 22
2.3.1 Documentenanalyse 22
2.3.2 Interviews 23
2.3.3 Observaties 23
2.3.4 Reflectiebijeenkomsten 24
2.3.5 Data-analyse 25
2.4 Datamanagement 25
2.5 Impact coronamaatregelen op dit onderzoek 26
2.6 Resumé 27

3 Het fundament van de aanpak 29
3.1 Inleiding 29
3.2 Proces van totstandkoming van de versterkingsgelden 30
3.3 Uitgangspunten en verwachtingen 31
3.4 Blinde vlekken 33
3.4.1 Nadruk op drugs 33
3.4.2 Internationale component 34
3.4.3 Bestuurlijke en ambtelijke integriteit 35
3.5 Relevante landelijke ontwikkelingen in de zijlijn 37
3.5.1 Afscheid van de voorzitter van het SBO en het ATO 37
3.5.2 De moord op Peter R. de Vries en de nasleep daarvan 38
3.6 Resumé 40

4 Capaciteit en competenties 41
4.1 Inleiding 41
4.2 De kwantitatieve dimensie: beschikbare capaciteit 41
4.2.1 Beperkt aanbod 41
4.2.2 Borging van capaciteit 45
4.3 De kwalitatieve dimensie: beschikbare expertise en competenties 47
4.3.1 Data-experts en techniek 47
4.3.2 Financiële expertise 50
4.3.3 Verbindend leiderschap 51
4.4 Resumé 56

5 Draagvlak 57
5.1 Inleiding 57
5.2 Draagvlak binnen het project 57
5.2.1 Aard van het probleem en de doelgroep 57
5.2.2 Ernst van de problematiek: urgentie 59
5.3 Draagvlak op het niveau van leidinggevenden 61
5.4 Draagvlak in de bestuurlijke- en beleidsomgeving 64
5.5 Resumé 68

6 Grensbewakers en grensverleggers 71
6.1 Inleiding 71
6.2 Voortschrijdende technologie met zegeningen en gevaren 71
6.3 Grensverleggers en -bewakers binnen de projecten 75
6.4 Informatie-uitwisseling en gegevensbescherming 78
6.5 Resumé 83

7 Integraal samenwerken 85
7.1 Inleiding 85
7.2 De balans tussen het eigen belang en het collectieve belang 87
7.2.1 Het opereren in een verkokerd landschap 87
7.2.2 De verantwoordingsplicht 90
7.2.3 Scheiding van intelligence en uitvoering 91
7.3 De verbindende rol van de RIEC’s 92
7.4 Vormen van publiek-private samenwerking 98
7.4.1 Opstarten of opschalen 99
7.4.2 De belangenafwegingen bij publiek-private samenwerking 101
7.4.3 Goede afspraken, goede vrienden 102
7.5 Resumé 105

8 Manoeuvreren in de Nederlandse overlegcultuur 107
8.1 Inleiding 107
8.2 Overleg binnen de projecten 107
8.3 De omgeving: vele parallelle trajecten 112
8.4 Resumé 116

9 De lerende overheid 119
9.1 Inleiding 119
9.2 Leren binnen de projecten 121
9.2.1 Leren by design 121
9.2.2 Ontwikkeling van leren 123
9.2.3 Borging 126
9.2.4 Wat staat aan leren in de weg? 127
9.3 Verbindingen tussen projecten 128
9.5 Resumé 131

10 Slotbeschouwing 133
10.1 Inleiding 133
10.2 Capaciteit en competenties 134
10.3 Draagvlak 136
10.4 Grenzen verleggen – en bewaken 137
10.5 Integraal samenwerken en de daarmee samenhangende overlegcultuur 138
10.6 Leren 140
10.6.1 Reflectie op eigen onderzoek 140
10.6.2 De (moeizaam) lerende overheid 142
10.7 Een herbezinning op de uitgangspunten 143
10.7.1 Het probleem 144
10.7.2 De aanpak 146
10.8 Tot slot 148
Referenties 149

Bijlage 1. Normenkader 157
Bijlage 2. Verantwoording en selectie van de projecten 165
Bijlage 3. Overzicht uitgevoerde interviews, observaties en reflectiebijeenkomsten 177
Bijlage 4. Leden Begeleidingscommissie en Klankbordgroep 183

Samenvatting 185
Summary 197