Verbonden risico's

1. Maatschappelijke veiligheid 1
1.1 Historische noties van ‘veiligheid’ 2
1.2 Veiligheid als essentially contested concept 4
1.3 Gepolitiseerde onveiligheid 6
1.4 Paradoxale veiligheid 9
1.5 Positieve veiligheid als aanvulling 13
1.6 U kunt rustig gaan slapen?! 14
1.7 Maatschappelijke veiligheid anno 2020 20

2. Veiligheid na de digitalisering 21
2.1 Rewind: de introductie van de computer 22
2.2 De opkomst en expansie van het internet 26
2.3 Alles en iedereen is connected 28
2.4 Psychologische afstand onder gebruikers 30
2.5 Morele mist onder daders 32
2.6 Paradoxaal toezicht door overheden 35
2.7 Verbonden en kwetsbaar 38

3. Cyberweerbaarheid 47
3.1 Wat is cybercriminaliteit? 48
3.2 De omvang van slachtofferschap van cybercriminaliteit 53
3.3 Afwezig toezicht, ongrijpbare daders en onwetende slachtoffers 56
3.4 Bewustzijn + zelfbescherming = cyberweerbaarheid 59
3.5 Gedragsaanpassingen door effectieve risicocommunicatie 61
3.6 De psychologie achter cyberweerbaarheid 64
3.7 Wie zijn er aan zet? 66

4. Multidisciplinair samenwerken 71
4.1 Formele versus informele kanten van samenwerken 73
4.2 Waarom zelfregulatie niet werkt 76
4.3 Voorbij de veilige schijn van gelijkheid 78
4.4 Omgaan met diversiteit in teams 81
4.5 Regisseren voorbij de verschillen 83
4.6 ‘Wij’, het multidisciplinaire team 86
4.7 De noodzaak van multidisciplinair onderwijs 87

5. Informatiegestuurde veiligheidszorg 89
5.1 Verstrikt in de cybernetische loop? 90
5.2 De professional van zijn voetstuk gestoten 93
5.3 Big Data surveillance 95
5.4 Rechtsstatelijke grenzen aan artificial intelligence 97
5.5 Overspannen verwachtingen van big data 99
5.6 Professionals back on track! 106
5.7 Zijn we er eigenlijk wel klaar voor? 112

6. Veiligheid in de black box society 117
6.1 The story so far…118
6.2 Conclusie: welkom in de black box society! 125
6.3 Improviseren als voornaamste handelingsperspectief 130
6.4 De gelijktijdige noodzaak voor grondige aanpassingen 132
6.5 Bescheiden overheidsdoelstellingen 135
6.6 Wat we moeten weten en veranderen 136
6.7 Wie haalt zijn schakelaar over? 139

Geraadpleegde literatuur 141