Handboek mediation

Over de auteurs
Voorwoord

1. Mediation
(Alex Brenninkmeijer)
1.1 De opkomst van mediation in Nederland
1.2 De geschiedenis van mediation in Nederland
1.3 Grondslagen van mediation
1.4 Wat is mediation?
1.5 Het belang van mediation voor betrokkenen en organisaties
1.6 Mediation in een juridische en sociaalpsychologische context
1.7 Mediation en ADR
1.8 Kenmerken van mediation
1.9 Wanneer mediation wel en niet toepassen?
1.10 Besluit

2. Communicatie
(Karen van Oyen)
2.1 Taal
2.2 Vier aspecten van communicatie
2.3 Gedragsverandering

3. Conflicten
(Hugo Prein)
3.1 Inleiding
3.2 Twee soorten conflicten
3.3 De dynamiek van conflicten: conflict als proces

4. Onderhandelen
(Alex Brenninkmeijer)
4.1 Wat is onderhandelen?
4.2 Tien manieren om onderhandelingen moeilijk te maken
4.3 Onderhandelingsstijlen
4.4 Effectief onderhandelen
4.5 Vormen van onderhandelen
4.6 De meerwaarde van belangenverschillen en belangentegenstellingen
4.7 Van distributie naar integratie en weer terug
4.8 Hoofdregels van integratief onderhandelen
4.9 Barrières
4.10 Het onderhandelingsproces
4.11 Onderhandelen en mediation

5. Besluitvorming
(Hugo Prein)
5.1 Introductie
5.2 Mediation en onderhandelen
5.3 Probleem oplossen en besluitvorming
5.4 Is besluitvorming een rationeel proces?
5.5 Mediation en besluitvorming als een sociaal proces

6. Het mediationproces
(Dick Bonenkamp)
6.1 Inleiding
6.2 Voorbereidingsfase van het mediationproces
6.3 Plenaire mediation: openingsfase
6.4 Plenaire mediation: de exploratiefase
6.5 Plenaire mediation: de draai- en categorisatiefase
6.6 Plenaire mediation: de onderhandelingsfase
6.7 Plenaire mediation: de besluitvormingsfase
6.8 De afsluitingsfase

7. Betrokkenen
(Karen van Oyen en Jacques de Waart)
7.1 Deelnemers en niet-deelnemers
7.2 Partijen
7.3 Mediator
7.4 Derden
7.5 Mediation met groepen

8. Benaderingen
(Hugo Prein)
8.1 Inleiding
8.2 Evaluatieve methoden
8.3 Faciliterende of probleemoplossende mediation
8.4 Transformatieve mediation
8.5 Narratieve mediation (Chris Bos)

9. Interventies
(Hugo Prein)
9.1 Inleiding
9.2 Gesprekstechnieken van de mediator
9.3 Interventies in bijzondere situaties

10. Culturele diversiteit
(Bela de Vries)
10.1 Inleiding
10.2 Begrippenkader bij culturele diversiteit en mediation
10.3 Culturele dimensies
10.4 Man-vrouwverschillen (Hugo Prein)

11. Juridische aspecten.
(Eva Schutte en Jacqueline Spierdijk)
11.1 In hoeverre is mediation 'juridisch'?
11.2 De aanloop tot mediation
11.3 De mediationovereenkomst
11.4 Vrijwilligheid
11.5 Geheimhouding
11.6 Het vastleggen van afspraken
11.7 Aansprakelijkheid van de mediator
11.8 Klacht- en tuchtrecht
11.9 Conclusie

12. Ethische aspecten
(Karel Claassen en Edgar Karssing)
12.1 Inleiding
12.2 Beroepsethiek
12.3 Morele basiswaarden van mediation
12.4 Omgaan met morele bedreigingen
12.5 Onderhouden en bewaken beroepsmoraal

13. Organisatie en professionalisering
(Lisette Sloots)
13.1 Inleiding
13.2 Nederlands Mediation Instituut
13.3 Mediationberoepsverenigingen en specialistenverenigingen
13.4 Mediationproviders
13.5 Internationale registers: IMI en ADR Register
13.6 Doorverwijzingsvoorzieningen: rechtspraak en gefinancierde rechtsbijstand
13.7 Opleidingsinstituten
13.8 Europese wetgeving en een wettelijk register
13.9 Professionalisering van mediators (Hugo Prein)

14. Professioneel verwijzen naar mediation
(M. Pel)
14.1 Het belang van professioneel verwijzen
14.2 Kennis, houding en vaardigheden van de verwijzer
14.3 Het verwijzingsgesprek
14.4 De mediator als verwijzer

15. Toepassingen
15.1 Inleiding (Alex Brenninkmeijer)
15.2 Echtscheiding en omgang (Brigitte Chin-A-Fat en Corry Helling-Fernhout)
15.3 Arbeid (Aukje Nauta en Seth van den Bossche)
15.4 Buurtbemiddeling (Stijn Hogenhuis)
15.5 Onderwijs (Ellen van Domburg en Carla van Eldik Thieme)
15.6 Overheid (Dick Allewijn)
15.7 Zakelijke mediation (Jan Eijsbouts en Manon Schonewille)
15.8 Online mediation (May-Britt Kollenhof-Bruning)
15.9 Mediation in strafzaken (Janny Dierx en Anneke van Hoek)

16. Mediation vanuit internationaal perspectief
(Gerd Junne)
16.1 Internationale politieke conflicten
16.2 Bekende voorbeelden
16.3 Mediation in breder perspectief
16.4 Besluit

Literatuurlijst
Register