Tenminste, wie zich niet te snel laat afschrikken door de grote hoeveelheid (quasi-)wetenschappelijk betogen die onder die noemer zijn samengebracht. Strategie is sinds mensenheugenis weerbarstig, maar het is de vraag of het per sé noodzakelijk is dat er weerbarstige boeken over worden geschreven.
Aimé Heene, hoogleraar in Antwerpen en Gent en zelfstandig adviseur in strategisch management, doet het gelukkig anders. Zijn boek is bedoeld om het proces van strategiebepaling te ondersteunen in kleine en middelgrote ondernemingen en in de business units van grote ondernemingen.
Die ondersteuning wordt op twee manieren geboden: met acht inleidende hoofdstukken over theorie en praktijk van strategisch management (Deel 1) en met een methodologie voor strategiebepaling in de praktijk (Deel 2).
Het vertrekpunt van het 'Praktijkboek' wordt gevormd door een vijftal uitgangspunten, waarvan vooral het vierde uitgangspunt mij bijzonder aanspreekt: strategiebepaling moet gevolgd worden door een veranderingsproces binnen de onderneming. Ik weet uit ervaring dat dat nogal eens wordt vergeten.
Dat het management een nieuwe koers uitzet, op de zeepkist klimt, zijn medewerkers toespreekt en er vervolgens van uitgaat dat die de nieuwe koers ook zonder mankeren in de praktijk zullen brengen. Omdat de praktijk anders is, schenkt Heene in zijn methodologie veel aandacht aan het bepalen van acties die nodig zijn om het huidige functioneren van de onderneming bij te sturen en aan te passen aan de nieuwe koers die het management heeft bepaald. Op het veranderingsproces zelf gaat hij niet in.
De methodologie is opgebouwd uit negen 'modules'. Iedere module begint met een beknopt theoretisch kader, waarna een aantal 'werkbladen' volgt: checklists die de lezer helpen de juiste vragen te stellen in iedere fase van het proces. Bijvoorbeeld in welke mate binnen het managementteam de noodzakelijke voorwaarden voor een succesvolle strategievorming zijn vervuld, welk type van externe ondersteuning het team tijdens het proces nodig heeft en welke invloed het aspect tijd zal hebben.
In totaal zijn er 115 stuks. Zij vormen een prima leidraad tijdens vergaderingen van een management- of projectteam. U kunt ervoor kiezen de methodologie van a tot z te volgen - wanneer er een geheel nieuwe koers bepaald moet worden - u kunt ook alleen de werkbladen gebruiken die u op een bepaald moment (het hardst) nodig hebt. Voor het evalueren van de actuele strategie of het onderzoeken van hardnekkige implementatieproblemen bijvoorbeeld.
Een praktijkboek is nog geen praktijkboek omdat er 'praktijkboek' op staat. The Proof of the Pudding is in the Eating, zeggen ze in Engeland en zo is het maar net. Heenes 'Praktijkboek strategie' kan de toets der kritiek - is het boek bruikbaar - glansrijk doorstaan. De denklijn die de methodologie biedt en de vele werkbladen bieden de lezer inderdaad de ondersteuning die de auteur in zijn woord vooraf belooft. Daarom mag het 'Praktijkboek Strategie' van mij met stip aan de vele titels over dit onderwerp worden toegevoegd.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.
