trefwoord
Informeel leren: de onzichtbare motor van ontwikkeling
Informeel leren is een krachtige vorm van ontwikkeling die plaatsvindt buiten formele opleidingssituaties. Het gebeurt vaak spontaan en onbewust tijdens dagelijkse werkzaamheden, door interactie met collega's, of als onderdeel van alledaagse activiteiten. Hoewel deze vorm van leren minder zichtbaar is dan formele scholing, wordt het steeds meer erkend als essentieel voor persoonlijke en professionele groei. Onderzoek toont aan dat wel 70-90% van wat we leren, informeel gebeurt. Hieronder ontdek je verschillende perspectieven en praktische inzichten over deze waardevolle leervorm.
De kracht van leren in het dagelijks werk
Informeel leren vindt vaak plaats tijdens het werk, wanneer we uitdagingen tegenkomen, samenwerken met collega's of reflecteren op ervaringen. Deze vorm van leren is bijzonder waardevol omdat het direct verbonden is met de praktijk en daardoor vaak leidt tot direct toepasbare inzichten en vaardigheden. Organisaties die informeel leren weten te stimuleren, creëren een cultuur waarin continue ontwikkeling vanzelfsprekend wordt.
Informeel leren is als de onderstroom die de formele ijsbergtop van leren ondersteunt en in beweging houdt. Het is overal aanwezig, maar vaak onzichtbaar totdat we er bewust aandacht aan besteden. Uit: Canon van leren & ontwikkelen
Informeel leren in organisaties
Moderne organisaties erkennen steeds meer de waarde van informeel leren. Het stimuleren van een werkomgeving waarin medewerkers van en met elkaar kunnen leren, leidt tot meer innovatie en aanpassingsvermogen. Toch worstelen veel organisaties met de vraag hoe ze dit type leren kunnen faciliteren zonder het spontane karakter ervan te verstoren.
Spotlight: Manon Ruijters
De balans tussen formeel en informeel leren
Hoewel informeel leren waardevol is, betekent dit niet dat formeel leren overbodig is. De kunst ligt in het vinden van een goede balans en het verbinden van beide leervormen. Trainers en opleiders zoeken steeds meer naar manieren om formele leersituaties te verrijken met elementen van informeel leren, zoals authentieke vraagstukken en peer learning.
Gespreid leiderschap en informeel leren
In moderne onderwijsorganisaties waar leiderschap gespreid wordt over verschillende teamleden, speelt informeel leren een cruciale rol. Wanneer leraren leiderschap nemen op basis van expertise en belangstelling, ontstaan er natuurlijke leermomenten. Deze vorm van professionalisering is vaak effectiever dan formele trainingen omdat het direct aansluit bij de dagelijkse praktijk.
Levenslang leren op de werkplek
De snelle veranderingen in het werklandschap vragen om een continue ontwikkeling van professionals. Informeel leren speelt hierbij een sleutelrol, omdat het flexibel is en direct kan inspelen op nieuwe uitdagingen. Het creëren van een werkomgeving die informeel leren stimuleert is daarom een belangrijk aandachtspunt voor organisaties.
Levenslang leren op de werkplek Door informeel leren niet als 'toevallig' maar als 'waardevol' te bestempelen, kunnen organisaties hun leercultuur transformeren. Het bewust creëren van ruimte voor reflectie, experimenteren en delen van ervaringen versterkt het informele leren zonder het spontane karakter ervan te verstoren.
Informeel leren in high performance organisaties
Organisaties die topprestaties willen leveren, erkennen dat veel leren impliciet en informeel gebeurt. Ze faciliteren daarom bewust momenten van kennisdeling, reflectie en experimenten. Door informeel leren te waarderen naast formele ontwikkeltrajecten, creëren ze een rijke leeromgeving die innovatie en groei stimuleert.
De evolutie van leren in organisaties
De manier waarop we denken over leren in organisaties is sterk geëvolueerd. Waar vroeger de nadruk lag op formele training en ontwikkeling, zien we nu een verschuiving naar meer netwerkgericht en contextgebonden leren. Deze evolutie sluit aan bij inzichten over hoe mensen daadwerkelijk leren en kennis ontwikkelen in de praktijk.
Informeel leren bij kinderen
Niet alleen in werkcontexten, maar ook in het onderwijs en de kinderopvang speelt informeel leren een belangrijke rol. Kinderen leren voortdurend door spel, exploratie en sociale interactie. Het erkennen en waarderen van deze spontane leerervaringen is essentieel voor een holistische benadering van kinderontwikkeling.
Conclusie: De onzichtbare kracht zichtbaar maken
Informeel leren is als de onderstroom die onze ontwikkeling voortdurend voedt en verrijkt. Door meer bewustzijn te creëren rond deze vorm van leren, kunnen individuen en organisaties het optimaal benutten. Het gaat niet om het formaliseren van het informele leren, maar om het erkennen van de waarde ervan en het creëren van een omgeving waarin het kan floreren. De boeken op deze pagina bieden verschillende perspectieven en praktische handvatten om informeel leren te begrijpen en te stimuleren in diverse contexten.
