De waanzinnige eenentwintigste eeuw 13
Hoofdstuk I
IT’S (NOT) THE ECONOMY, STUPID! 23
Op bezoek bij Escher 26
Verschillende perspectieven kloppen
Een nooit eerder geziene déjà vu 27
Hetzelfde en toch anders
De meeste mensen deugen (toch wel) 31
Wij zijn teddyberen in het diepst van onze gedachten
De cirkel, de pijl en de raket 33
Vooruitgaan betekent niet altijd vooruitgang
Rocket science en de Red Queen 38
‘Verboden vragen te stellen’
RIP neoliberalisme? 41
Durven we weer vragen te stellen?
Van systeemcrisis naar crisissysteem 48
Crisissen zijn geen neveneffect van ons economisch systeem
De verbanning van de ethiek 53
Wie zich beroept op amoraliteit eindigt met immoraliteit
De behoeften van de economie 55
‘Het is niet voor mij, het is voor de economie.’
(vrij naar de man van Melle)
Rupsje Nooitgenoeg 59
Van het bevredigen van behoeften naar het creëren ervan
‘You don’t make money, you take it’ 62
Het ongelijk van de ongelijke samenleving
Onze meetlat is defect 65
Meten maakt niet altijd wijzer
De rijkdomgrens 69
Het probleem van het teveel
Hoe links zich de mond laat snoeren 74
‘Extremisme’ is vaker een retorisch wapen om
het status quo te verdedigen dan een praktijk die het bedreigt
Naar een economie van het genoeg 76
Hoe we de notie van ‘genoeg’ misschien kunnen terugvinden
De inefficiëntie van het neoliberale efficiëntiestreven 81
Hoe de dynamiek van de neoliberale markteconomie ons naar de afgrond leidt
Overdreven? 90
Nee, niet overdreven
Mondmaskergate 95
Hoe de mythe van de markt gekoesterd wordt
Tot besluit: een economie voor de mens(en) 101
Een economie voor de mensen, in plaats van andersom
Hoofdstuk II
WENNEN AAN ZWARTE ZWANEN 105
Jerommeke en de heilige normaliteit 105
De verandering komt met vertraging
Terug naar welk normaal? 106
We zijn het gewone gaan verwarren met het normale
Van toekomstvoorspellingen naar toekomstvoorstellingen 110
Hoe veranderen we wat gaat gebeuren in wat we willen dat er gebeurt?
Wennen aan zwarte zwanen 114
Het belang van weten wat we niet weten
Het is (super)complex 119
Afscheid van de oplosbaarheid, maar buffers helpen
Simplisme, moedeloosheid, cynisme en hedonisme 124
Manieren om met supercomplexiteit om te gaan
Optimisten of pessimisten, wie heeft er nu gelijk? 126
Spoiler: er is een derde mogelijkheid
Perspectief in complexe tijden 129
De toestand is ernstig en complex, maar niet hopeloos
Luisteren naar niet-wetende experts 132
Hoedt u voor alwetende experts
Het gelijk van Ulrich Beck 136
De opkomst van de risicomaatschappij
Het verlies van het gevoel van controle 140
Barre tijden voor de controlefreaks die we zijn
Het einde van het antropoceen 143
Lessen in bescheidenheid
Welkom in het coronaceen 149
Van hoofdrol naar bijrol en nog wel wat
Tot besluit: tijd voor een Afhankelijkheidsverklaring 155
Hoofdstuk III
HET ONZICHTBARE ZICHTBAAR MAKEN 161
Onzichtbare schaduwkanten 161
Meer nog dan in het oplossen van problemen, zijn wij goed in het onzichtbaar maken ervan
Onzichtbare Romeinse Keizers 166
Waarom we kiezen tussen leven en dood niet leuk vinden en dus liefst delegeren
Alles op scherp 171
Triage gaat niet alleen over leven of dood
Virologen en epidemiologen als nieuwe Romeinse Keizers 173
Te veel consumenten, te weinig burgers: de oogst van 40 jaar neoliberalisme
Machteloze politici 177
Waarom behoorlijk bestuur onbehoorlijk is
Een nieuwe krachtterm 185
Corona als sleutel op de deur
Woorden zijn (soms) daden 187
Woorden maken het verschil
Jezus van Nazareth als verdachte 190
‘Het is politiek correct, dus moet het wel fout zijn.’
Het Bambi-effect of onze aanspraak op onwetendheid 195
Hoe wij onszelf beschermen tegen al te veel menselijkheid (en hoe ons dat duur te staan kan komen)
Heldere ketens, betere beslissingen 197
De meeste mensen willen deugen en daar kunnen we ons voordeel mee doen
Voor alle duidelijkheid 202
Hoe meer regels, hoe minder verantwoordelijkheid (en andersom)
De regel van Snozzi 205
Ruimte voor voortschrijdend inzicht en gezond verstand
De nood aan nieuwe puurwoorden en narratieven 208
Over de tragedie van links in het algemeen en het ecologisme in het bijzonder (en hoe eruit te geraken)
De vloer van Latour 215
Een bakermat voor puurwoorden en een nieuw wervend verhaal
Tot besluit: tijd voor een democratische renaissance 217
Hoofdstuk IV
HET VLOEIBARE VLOEIBAAR MAKEN 219
Etalagebenen 219
Waarom het niet-essentiële essentieel is
Mensen zien graag mensen 223
En liefst in het echt
Onaangepaste stedenbouw, architectuur en verkeerskunde 226
Over de uit de hand gelopen kunst van het ontwijken
Iedereen (t)huiswerk 227
Over huisarrest en hoe we eraan ontsnapten
Het nieuwe kantoor 230
Het einde van het kantoorlandschap, maar niet
van het landschapskantoor
Ontwaakt het slaapdorp? 232
Van de regen in het dorp
De (her)waardering van het onderweg zijn 235
Als trage wegen grage wegen worden
De (her)ontdekking van de eigen omgeving 235
Over omgevingsvreemdheid en wereldvreemdheid
File in het bos 238
Als drukte maatschappelijke druk wordt
Ruimterivaliteit tussen burgers en consumenten 241
Of hoe economische segregatie uitmondt in ruimtelijke apartheid
De publieke ruimte als democratisch forum 244
Wie meer democratie wil moet haar meer ruimte geven
We zijn gehekt! 247
Tijd voor een hekkenjacht
Opofferingsgebieden, de spreiding van de schoonheid en het NO-BAU-HAUS 250
Ook wij hebben onze schaduwgebieden (maar het waren blinde vlekken)
De vloeibare vloer 258
Scheiden doet lijden, mengen soms ook. Over de val van het thuisbastion
Anders gaan wonen, werken en leven 262
De spoedbegrafenis van het modernisme
Het membraan 265
Van grens naar grensgebied in vijftig tinten wijs
Van patiënt vergist 270
Gratis consult bij een ex-dokter
Het dorpseffect en het ongelijk van Jean-Paul Sartre 273
Het geheim van een langer en gelukkiger leven
Twee lessen 276
Het cruciale belang van sociale relaties en (dus) van multidisciplinariteit
De publieke ruimte: een kwestie van gezondheid 277
Die van ons en die van de democratie
Het dilemma van de ecologisten 280
Verantwoordelijk machteloos of verantwoordelijk medeplichtig
Tot besluit: de Dovydoctrine 284
Het abstracte concreet, het grote klein,
het vloeibare vast
OVER DE VLOER 295
De waanzinnige zomer van 2021: verdrinken of verbranden 295
Vluchten kan niet meer. Het oude klimaat wordt begraven (maar misschien zijn er koffiekoeken)
Plan(eet) B 300
Ruimtereizen als illusie dat vluchten nog kan
Aan de grond 301
Als het systeem de grond raakt, loopt het aan de grond
Over de vloer bij Janina 306
Het gaat niet over de vlucht. Het gaat over de landing.
Dankwoord 311
