Meer dan onderwijs
Theorie en praktijk van het onderwijs in de basisschool
Paperback Nederlands 2022 9e druk 9789023258360Samenvatting
Leraar zijn bestaat niet alleen uit het geven van lessen, er is veel meer! Als leraar ben je iemand voor de leerlingen: iemand om naar op te kijken, die inspireert, die grenzen leert verkennen, die nieuwe werelden opent … Een leraar is ook een opvoeder en daarom heet dit boek Meer dan onderwijs.
Meer dan onderwijs biedt een gedegen voorbereiding op het beroep van leraar basisonderwijs. Het is misschien wel het meest complete handboek over de theorie en praktijk van het basisonderwijs in Nederland. In duidelijke taal besteden de auteurs aandacht aan zowel de instrumentele als de normatieve professionaliteit van leraren. De combinatie van theorie en praktijk, verrijkt met talloze concrete voorbeelden, stimuleert de eigen reflectie en visieontwikkeling van de (aanstaande) leraar. Een goede leraar denkt en handelt vanuit een eigen visie op pedagogische kwaliteit. Die kom je dan ook bij allerlei onderwerpen in dit boek tegen.
Al 38 jaar wordt dit boek intensief gebruikt door vele (aanstaande) leraren in het basisonderwijs. Het is meegegroeid met de ontwikkelingen in zowel het onderwijs als de samenleving. De opbouw maakt een optimale verbinding mogelijk tussen theorie, praktijk en reflectie. Zo kan het boek dienen als vertrekpunt voor het verwerven van competenties voor de stage, maar kan het ook gebruikt worden voor de reflectie op praktijkervaringen. Per hoofdstuk wordt aangegeven welke competenties een accent krijgen. Een uitgebreide inhoudsopgave, trefwoorden in de kantlijn, relevante literatuur en een gedetailleerd register versterken de toegankelijkheid.
Ik had het boek eerst niet gekocht, omdat ik dacht dat ik het niet nodig zou hebben. Maar dit boek is gewoon echt onmisbaar. - Reactie van een student
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Vanuit een brede pedagogische visie 10
Kerngedachten 11
Competentiegericht en ‘evidence-informed’ 12
Gebruik van dit pakket 13
Ten slotte 13
Zo haal je het meest uit Meer dan onderwijs 14
Competenties centraal 14
Digitale verrijking 17
Studeren zoals jij wilt 17
Een gedrukt of een digitaal boek? 17
Hoofdstuk 1. De pedagogische opdracht van het onderwijs 18
1.1 Inleiding 21
1.2 De pedagogische opdracht van de basisschool 24
1.3 Mensen op weg 27
1.4 Mens- en maatschappijbeelden 32
1.5 De mens in zijn wereld 46
1.6 Over opvoeding gesproken 54
1.7 Opvoeden: wie is verantwoordelijk? 63
1.8 Over onderwijs gesproken 65
1.9 Waardenoriëntatie en -opvoeding 75
Samenvatting 79
Aanbevolen literatuur 80
Hoofdstuk 2. Leerlingen leren kennen 82
2.1 Inleiding 85
2.2 De beginsituatie van kinderen 87
2.3 Ontwikkeling 109
2.4 Methoden voor het bepalen van de beginsituatie 137
Samenvatting 151
Aanbevolen literatuur 152
Hoofdstuk 3. Hoe kinderen leren 154
3.1 Inleiding en definitie 157
3.2 Spel en verhalen 160
3.3 Onderzoek, informatie en games 178
3.4 Ontwikkelingsniveau en leren 182
3.5 Leren als proces 192
3.6 Hoe komt de mens aan kennis? Opvattingen over leren 215
3.7 Concepten voor de basisschool 233
3.8 Leren en visie 242
Samenvatting 245
Aanbevolen literatuur 247
Hoofdstuk 4. Leerinhouden en leerplan 248
4.1 Inleiding 251
4.2 Kind, leerstof en samenleving 252
4.3 Leerplan en leerinhoud: permanent in ontwikkeling 255
4.4 Wat de wet zegt 265
4.5 De leerinhoud in een driedelig stramien 269
4.6 De keuze van leerinhouden 273
4.7 Ordeningsmogelijkheden voor leerinhouden 284
4.8 De invloed van de leraar 296
4.9 Kerncompetenties in het informatietijdperk 300
Samenvatting 303
Aanbevolen literatuur 305
Hoofdstuk 5. Het creëren van leeromgevingen 306
5.1 Inleiding 309
5.2 Een rijke, krachtige en betekenisvolle leeromgeving 311
5.3 De rollen van de leraar 315
5.4 De didactiek van leeromgevingen 329
5.5 Voorbereiden 333
5.6 Uitvoeren van onderwijsactiviteiten 382
5.7 Differentiatie 391
5.8 Enkele voorbeelden van begeleiding van leerprocessen 398
5.9 Het ontwikkelen van kerncompetenties in het informatietijdperk 410
Samenvatting 418
Aanbevolen literatuur 420
Hoofdstuk 6. Het volgen en evalueren van leerprocessen en leerresultaten 422
6.1 Inleiding 425
6.2 Evalueren, enkele onderscheidingen 427
6.3 Relatieve en absolute normering 429
6.4 Wat volg en evalueer je? 431
6.5 Hoe volg en evalueer je het leerproces? 436
6.6 Administratie op groepsniveau 450
6.7 Voor wie volg je, evalueer je? 452
6.8 Het leerlingrapport 455
6.9 Verlengde leertijd 461
6.10 Communicatie met de ouders 464
6.11 Evaluatie van je beoordeling, zelfevaluatie 466
Samenvatting 467
Aanbevolen literatuur 469
Hoofdstuk 7. Het pedagogisch klimaat 470
7.1 Inleiding 473
7.2 Het pedagogisch klimaat 474
7.3 Verwachtingen 482
7.4 Verantwoordelijkheden 485
7.5 Een goed pedagogisch klimaat 490
7.6 De invloed op het pedagogisch klimaat 494
7.7 Veiligheid 517
Samenvatting 522
Aanbevolen literatuur 523
Hoofdstuk 8. Zorg voor het kind 524
8.1 Inleiding 527
8.2 Via WSNS en de rugzak naar passend onderwijs 528
8.3 Zorg voor elk kind 534
8.4 Een zorgvuldige stapsgewijze benadering 545
8.5 Contact met de ouders 554
8.6 Leerlingvolgsysteem 554
8.7 Zorgdeskundigen 555
8.8 Specifieke onderwijsbehoeften, professionele onderwijsproblemen 556
8.9 Verschillende verantwoordelijkheden 577
Samenvatting 579
Aanbevolen literatuur 581
Hoofdstuk 9. Schoolorganisatie en Teamwork 582
9.1 Inleiding 585
9.2 Basisschool in relatie tot de ouders 586
9.3 Basisschool in relatie tot de buitenwereld 595
9.4 Organisatie van de basisschool 622
9.5 Leraar in relatie tot de organisatie 646
Samenvatting 652
Aanbevolen literatuur 655
Hoofdstuk 10. Onderwijs- en schoolontwikkeling 656
10.1 Inleiding 659
10.2 Een stukje geschiedenis 659
10.3 Voortdurende onderwijsontwikkeling 661
10.4 Het begin van onderwijsontwikkeling 664
10.5 Innovatiemodellen 667
10.6 De betrokkenen 673
10.7 De reformpedagogiek 676
10.8 Recente ontwikkelingen 700
Samenvatting 708
Aanbevolen literatuur 709
Hoofdstuk 11. Het Nederlandse onderwijsstelsel 710
11.1 Inleiding 713
11.2 Verandering als proces 714
11.3 De vrijheid van onderwijs: wie is de baas? 724
11.4 Onderwijsvormen voor leerlingen met een speciale zorgvraag 728
11.5 Nieuwe ontwikkelingen in het basisonderwijs 730
11.6 Na de basisschool 736
Samenvatting 743
Aanbevolen literatuur 745
Literatuur 746
Register 759
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan