Zuurstof voor zorgprofessionals

Inleiding 10

Deel 1: Inzicht in het hart in balans 15
Waarom is duurzaam gezond & veilig werken belangrijk voor de organisatie?
Hoofdstuk 1: VERMAATSCHAPPELIJKING EN ALGEMENE GEZONDHEID 19
Risico’s op hartfalen, (bijna) iedereen heeft wel wat, geen uitzonderingsbeleid meer.
1.1 Vermaatschappelijking van de zorg 20
1.1.1 Toename zorgbehoefte in Nederland 21
1.1.2 Procedures, wet- en regelgeving 22
1.1.3 Behoefte aan eenvoud 23
1.1.4 Flexibele arbeidsmarkt 23
1.1.5 Algemene gezondheid, ziekte en ervaren ziektelast 24
1.2 Gezondheid zorgprofessional 27
1.2.1 Werkgerelateerde gezondheidsklachten 27
1.2.2 Kosten van verzuim 31
1.2.3 Impact van het organisatieklimaat op lichamelijke en mentale gezondheid 33

Hoofdstuk 2: HR EN ORGANISATIESTRATEGIE 37
HR heeft sleutel in handen om strategisch partner te zijn maar zet dit onvoldoende in.
2.1 Samen gezond & veilig werken aanpakken 38
2.1.1 Win-winsituatie 39
2.1.2 Continu ontwikkelen 40
2.2 HR-manager als businesspartner 41
2.2.1 Vooruitkijken naast dagelijkse praktijk 41
2.2.2 Verbinding voor toekomst 422.3 HR heeft de centrale regie 43
2.3.1 Goed werkgeverschap 44
2.4 Denken vanuit de business 44
2.4.1 HR-data voor investeringen gezond & veilig werken 45
2.4.2 HR-data voor beleid en planning 51
2.4.3 HR-data als signaalfunctie 52
2.5 HR als strategisch businesspartner voor bestuur 54
2.5.1 Kernwaarden voor succesvol beleid 55
2.5.2 Ambitie 55
2.5.3 Rol van de bestuurder 55
2.5.4 Rol van HR volgens bestuurder 56
2.6 Belemmerende factoren implementatie gezond & veilig werken 56
2.6.1 Apart beleid en methode voor ieder thema 57
2.6.2 Geen gemeenschappelijke taal 58
2.6.3 We maken het te complex 59
2.6.4 Snijden in personeel(slasten) 60
2.6.5 Het is een HR-ding 60
2.6.6 Onduidelijk wie verantwoordelijk is voor wat 61
2.6.7 Negatieve impact financiering van de zorgverlening 61
2.7 Succesfactoren 62
2.7.1 Acht succesfactoren 62

Hoofdstuk 3: ORGANISATIESTRUCTUUR EN HET ORGANISATIEKLIMAAT 67
Tientallen losse projecten leveren niet het gewenste resultaat op en dit zorgt voor spanning in de organisatie.
3.1 Organisatiestructuur 68
3.1.1 Flexibiliteit en innovatievermogen 68
3.1.2 Platte organisatiestructuur 70
3.2 Zelforganiserende teams en teamontwikkeling 72
3.2.1 Teamleren 72
3.2.2 Vier fasen van teamontwikkeling 73
3.2.3 Succesfactoren van teamcoaching 75
3.3 Organisatieklimaat is sleutel 76
3.3.1 Positieve effecten 78
3.3.2 Belang van goed organisatieklimaat 79
3.3.3 Verschil tussen goed en slecht organisatieklimaat 81
3.3.4 Verschil tussen klimaat en cultuur 82
3.4 Alles heeft met alles te maken 84
3.4.1 Relatie tussen werk, stress en gezondheid 84
3.4.2 Belangrijke factoren 86
3.4.3 Continue dialoog 90

Hoofdstuk 4: (EIGEN)AARDIGHEDEN EN VERANDEREN 95
De eigen invloed op gezond & veilig werken wordt in alle lagen van de organisatie onderschat.
4.1 Leiderschap, een gedeelde verantwoordelijkheid 96
4.1.1 Zelfleiderschap van zorgprofessionals 96
4.1.2 Gedeeld leiderschap in teams 100
4.1.3 Empowering leiderschap 100
4.1.4 Directief leiderschap 102
4.2 Belemmerende factoren rond Leiderschap 103
4.2.1 Verschillende taal voor ieder organisatieonderdeel 104
4.2.2 Energievreters en energiegevers uit balans 104
4.2.3 Gedrag is 95% onbewust 105
4.2.4 Onbegrip voor de ander 106
4.2.5 Niet weten welke kleur je bent 107
4.2.6 Omdat we het nou eenmaal zo doen 109
4.3 Risico’s in verandertrajecten 110
4.4 Veranderen met enthousiasme en lef 112

Deel 2: Aan de slag om het hart in balans te brengen 113
Hoe pak je het aan en kom je tot een succesvolle uitvoering

Hoofdstuk 5: INTEGRALE AANPAK MET 3D-VERANDERMODEL 117
Maak gezond & veilig werken onderdeel van het dagelijks werk.
5.1 Het 3D-verandermodel 118
5.1.1 Toename slagingskans 119
5.1.2 Breed zichtbaar draagvlak 122
5.2 Trajectstructuur en Organisatie-infrastructuur 123
Stap 1 Opruimen & voorbereiden 124
Stap 2 Realiseren 136
Stap 3 Evalueren & borgen 149
5.3 Sociale dimensie 152

De verandercurve 155
Vier het succes 161
Bronnen 163
Over de auteur 167
Bedankt 169